اولین بار در سال ۱۳۷۶ رودخانه زاینده رود به این حالت مشاهده شد و۲۴ سال از آن زمان می گذرد .
امروز وضعیت زاینده رود تنها مورد حاصل و نتیجه توسعه ناپایدار نیست و در کشورمان بسیاری موارد دیگر وجود دارند . اما امروز وضعیت زاینده رود به بحرانی ترین شکل خود درآمده است . از سالهای خیلی دور که سد شاه عباس احداث شد برخی برای زاینده رود نگران شدند و طی پنجاه سال اقدامات ناسازگار با وضعیت اقلیم از بالاترین نقاط یعنی از سر چشمه تا تالاب گاوخونی انجام شد و در یک دور باطل تصمیمات ناسازگار با شرایط اقلیمی و اجتماعی افتاد .
اما موضوع اصلی چیست ؟
اثرات توان عملیاتی بیشتر از پتانسل ها ی زاینده رود که درباره سایر رودخانه ها و منابع طبیعی کشور نیز صدق می کند این است که شاهدش هستیم .
در برخی تعاریف، رشد اقتصادی به معنای افزایش توان عملیاتی یک اقتصاد است، که در ارتباط با منابع طبیعی و محیط زیست چندین موضوع را دربر می گیرد .
زمانی حدود ۴۰ سال پیش در مطالعات امکان سنجی طرحهای توسعه ای و تولیدی و صنعتی قیمتی برای برخی از موارد ذیمدخل مانند هوا و آب که در همه جا وجود داشت و به راحتی در دسترس بودند، در نظر گرفته نمی شد . همچنین در کشورمان قیمت برخی از منابع تولید و خدمات مانند انرژی آنقدر پایین بود که تصور نمی شد که غیر قابل تجدید و محدود هستند. مورد دیگر مکان یابی طرحهای توسعه ای بود که بسیار خوش بینانه و تحت تاثیر تصمیمات سیاسی انجام شد .
در آن زمان اگر کارشناس و یا مدیری در این موارد سخت گیری می نمود مشکلات شخصی و کاری برایش ایجاد شده و حتی به موضوعات کارشکنی متهم می شد . با رشد جمعیت ، مصرف بیش از حد از ظرفیت منابع موجود پدیدار و اکنون دستیابی به حداقل های مورد نیاز زندگی مطرح شده است.
اگر برخی از کارشناسان بخش عمده ای از مشکل را به کاهش بارش و تغییرات اقلیم جهانی ارجاع می دهند شاید این امر یک واقعیت باشد ولی این امر دلیل توجیه تصمیمات غلط مستمر در این موضوع نیست زیرا وضعیت جهانی نیز در مسیر ناپایدار پیش رفته و می رود . این حقیقت که توسعه می تواند ناپایدار باشد تا جایی که منابع موجود مانند مواد خام، منابع انرژی یا هوا و آب را تمام کند امری است که نباید بدینگونه شاهدش می بودیم . امروز وضعیت رود تمدن و سایر موارد مشابه باید ما را در راستای بهبود نظام مدیریت برای توسعه پایدار بطور بنیادین دگرگون کند .
