بسیاری از مردم و متخصصان امور فناوری و مدیریتی ، موافق گسترش امکانات در فضای مجازی هستند و برخی از آنها بعلت نگرانی و ترس از بخشی از فضای بسیار خطرناک این حوزه هستند . که به نظر ما هر دو صحیح است . اینترنت و فضای مجازی همچون سایر فناوری ها ست و هیچ تفاوتی با کاربرد آنها ندارد . زمانی که باروت بوجود آمد و یا زمانیکه شکافت هسته اتم اتفاق افتاد هم همین نگرانی ها وجود داشت و درست هم بود .
اما در فضای اینترنت تنوع این خطرات و درک آنها بخصوص برای جوانان و گروههای خاص که مورد تهدید قرار می گیرند ، بسیار پیچیده است . حتی در موارد علمی نیز این پیچیدگی وجود دارد و دانشجویان و متخصصان با آن مواجه هستند .
بنابر این برای مصونیت حداکثری بایستی تمهیدات و برنامه های گسترده ای لازم است . وضع قوانین بازدارنده تخلف و نیز اعمال آن از جمله موارد مهم است اما کار به این دو مورد باز نمی گردد . در کشورمان قوانینی در این زمینه هست که به بخشی از آن که این روز ها خیلی داغ است اشاره می کنیم :
مواد ۷۰۵ تا ۷۱۱ قانون مجازات اسلامی در ارتباط با مجازات شرط بندی در فضای مجازی
قانون ۷۰۵: قماربازی با هر وسیلهای ممنوع و مرتکبین آن به یک تا شش ماه حبس و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشوند و در صورت تجاهر به قماربازی به هر دو مجازات محکوم میشوند.
ماده ۷۰۶: هر کس آلات و وسایل مخصوص به قماربازی را بخرد یا حمل یا نگهداری کند به یک تا سه ماه حبس یا تا ۵۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار ریال جریمه نقدی محکوم میشود.
ماده ۷۰۷: هر کس آلات و وسایل مخصوص به قماربازی را بسازد یا بفروشد یا در معرض فروش قرار دهد یا از خارج وارد کند یا در اختیار دیگری قرار دهد به سه ماه تا یک سال حبس و یک میلیون و ۵۰۰ هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشود.
ماده ۷۰۸: هر کس قمارخانه دایر یا مردم را برای قمار به آنجا دعوت کند به شش ماه تا دو سال حبس و یا از سه میلیون تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشود.
ماده ۷۰۹: تمام اسباب و نقود متعلق به قمار حسب مورد معدوم یا به عنوان جریمه ضبط میشود، اشخاصی که در قمارخانهها یا اماکن برای صرف مشروبات الکلی موضوع مواد (۷۰۱) و (۷۰۵) قبول خدمت کرده یا به نحوی از انحاء به دایرکننده این قبیل اماکن کمک کنند معاون محسوب میشوند و مجازات مباشر در جرم را دارند ولی دادگاه میتواند نظر به اوضاع و احوال و میزان تاثیر عمل معاون مجازات را تخفیف دهد.
ماده ۷۱۱: هرگاه یکی از ضابطین دادگستری و سایر مامورین ذیصلاح از وجود اماکن مذکور در مواد (۷۰۴) و (۷۰۵) و (۷۰۸) یا اشخاص مذکور در ماده (۷۱۰) مطلع بوده و مراتب را به مقامات ذیصلاح اطلاع ندهد یا برخلاف واقع گزارش نمایند در صورتی که به موجب قانونی دیگر مجازات شدیدتری نداشته باشند به سه تا شش ماه حبس یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود.
اما دامنه خلاف ها محدود به قمار نیست و طیف گسترده ای را در بر می گیرد . مهمتر از این قوانین آگاهی بخشی و ایجاد زمینه های تنوع آموزشی و نیز پرورشی بسیار اهمیت دارند . فقط با چند شعا ر موضوع کنترل و انجام نمی شود و بنظر می رسد که مواردی مانند زیر اهمیت توجه ویژه دارند :
- تنظیم برنامه های آگاهی بخشی در خود فضای مجازی و استفاده ازفناوری برای مبارزه با اینگونه موارد.
- انجام مطالعات مختلف بازاریابی اجتماعی و یافتن راه حلهای نوآورانه و ابزارهای آگاهی بخشی .
- تشکیل انجمن های علمی و نهاد های مردمی برای پاسداری از حقوق کاربران
- تنظیم متون و محتوای آموزشی در موارد مختلف و در سطوح آموزشی تحصیلی
در این راستا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز سازمان صدا و سیما و وزارت آموزش و پرورش نقش بنیادینی دارند.
باید دانست که این عرصه ، میدان نبرد دانش و ضد دانش است . همه ی ابعاد انسانی و اجتماعی و آینده علمی و اقتصادی بر محور آن خواهد بود و تمرین مهارت ها و افزایش دانش در آن اصلی ترین سلاح برای کاربران است.