دنیای ما به مثابه یک سیستم بزرگ و پیچیده از تعداد بی شماری زیر سیستم تشکیل شده است. این زیر سیستمها خود با سلسله مراتبی به سیستمهای کوچکتری تقسیم شده اند . بر روی کره زمین نیز همین وضع حاکم است . بقول استانیسلاو گروف محقق و نویسنده کتاب ذهن هولو تراپیک ، زمین بعنوان یک سیستم هوشمند هم اکنون به رفتار های انسانی که بر آن تاثیر گذاشته اند ، پاسخ می دهد . این پاسخ در اثر یک عامل تنها و منفرد نیست .
یک مثال روزمره موضوع را روشن می کند. ما از نرم افزار در زندگی روزمره مانند خانه، محل کار و خرید استفاده می کنیم. با این حال، گاهی اوقات، نرم افزار آن طور که انتظار می رود کار نمی کند و به دلیل خطاها، نقص ها و خرابی های نرم افزار مشکلاتی رخ دهند. این امر ناشی از تجمیع مواردی است که سیستم نرم افزار و سایر سیستمهای همجوارش را به مشکل دچار می کند .
برای درک مشکل و رسیدگی به آن باید دانست نقص ها، علل ریشه ای و اثرات آنها چیست؟
سیستمهای پیچیده سیستم‌هایی هستند که به دلیل وابستگی‌ها، رقابت‌ها، روابط یا انواع دیگر تعاملات بین بخش‌هایشان یا بین یک سیستم معین و محیط آن، مدل‌سازی رفتار آنها ذاتاً دشوار است. در مورد زمین و زندگی انسانها نیز این امر بسیار پیچیده است.
بایستی اذعان نمود که تکامل صنعتی و دستاورد های آن برای جمعیت رو به افزایش جهان لازم بوده است ولی ترکیب جمعیت با عوامل اقتصادی که ناشی از مصرف انبوه بعنوان موتور محرک اقتصاد سرمایه داری بوده است و هنوز هم ادامه دارد عوامل اصلی هستند .ولیکن عوامل متنوع دیگری نیز دخیل بوده اند .
در تحقیقاتی که توسط بسیار نهاد ها و جوامع انجام می شود تاکید بر عوامل توسعه فناوری برای تغییر مسیر وضعیت است ولی همان تفکر مصرف انبوه ادامه می یابد . برای مثال جایگزینی خودرو های برقی با سوخت فسیلی یکی از راهکار ها است . همان مصرف انبوه خودرو به شکلی دیگر با فناوری دیگر .
آیا این طریق نگاه به موضوع ، مشکل تجمیع عوامل را می تواند کنترل نماید ؟ و زمین از این گرفتاری رو به بهبود می رود. ؟
علی اکبر سعیدی کیا
