نرگس فیرتینا -19 اوت 2022 -مسعود زنگین/IStock
همه ما می دانیم که حشرات حساس، به ویژه پشه ها، چگونه می توانند بو کنند و چگونه می توانند ما را نیش بزنند. ما هر کاری می کنیم راه گریزی از آنها نیست. طبق یک مطالعه، به نظر می رسد خلاص شدن از شر آنها اجتناب ناپذیر خواهد بود.این مطالعه نشان میدهد که پشههای ماده که گیرندههای بوی انسانی آنها مسدود/حذف شده بود، هنوز میتوانند انسان را ببویند. این پیشرفت همچنین نشان می دهد که حشرات سیستم بویایی پیچیده تری نسبت به آنچه قبلا شناخته شده بود دارند.این مطالعه در Cell منتشر شد.
در شرایط عادی، پشههای ماده متکی به ترکیب بوهایی هستند که انسان و سایر حیوانات برای تشخیص خونی که برای تغذیه تخمهایشان نیاز دارند، متصاعد میکنند. آنها بوها را از طریق نورون های بویایی که عمدتاً روی شاخک هایشان قرار دارند، می گیرند، که اطلاعات رایحه را شناسایی و به مغز منتقل می کنند. اما در حال حاضر، نتیجه بسیار شگفت انگیز است.مطالعه جدید نشان می دهد که چرا سیستم هدف گیری پشه ها اساساً بی خطا است
در نگاه اول، بوییدن پشه معنی ندارد. لزلی ووشال، پروفسور Robin Chemers Neustein در دانشگاه راکفلر و مدیر ارشد علمی موسسه پزشکی هاوارد هیوز، میگوید: نحوه سازماندهی پشه حس بویایی خود کاملاً غیرمنتظره است.
اما برای پشه، کاملاً منطقی است. هر نورونی که بو را تفسیر می کند، زائد است به گونه ای که سیستم بویایی اساساً نشکن است. این ممکن است توضیح دهد که چرا ما راهی برای از بین بردن جذابیت پشه ها به انسان پیدا نکرده ایم.”
دانشمندان اغلب به پردازش بوها با سیستم 1:1:1 (یک نورون-یک گیرنده-یک-گلومرول) برای حشرات و پستانداران فکر می کنند. هر نورون بویایی یک گیرنده بو را بیان می کند که با یک خوشه از پایانه های عصبی که به نام گلومرول شناخته می شود ارتباط برقرار می کند.با این حال، مشاهده می شود که برخی از گونه ها تقریباً به اندازه گلومرول ها تعداد گیرنده های بویایی دارند. به عنوان مثال، زنبورهای عسل دارای 180:160 یا کرم شاخدار تنباکو 60:70 هستند.
تیم دریافتند که پیچیدگی تا مغز ادامه دارد. مارگارت هر، یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید: «در پشهها، همپوشانی زیادی در مغز مشاهده کردیم.
مگ یانگر، فوق دکترای سابق آزمایشگاه ووشال و اکنون استادیار دانشگاه بوستون به کشف شگفت انگیزی دست یافت. اگرچه قانون 1:1:1 حکم میکند که پشهها باید یک نورون، گیرنده و گلومرول برای استشمام بوی بدن و طرح جداگانهای برای دی اکسید کربن داشته باشند، یونگر با همکاری مارگارت هر – نویسنده همکار این مطالعه – شواهدی از بوی فردی پیدا کرد.
در نتیجه، محققان می گویند که امیدوارند درک کنند که چگونه مغز پشه بوی انسان را پردازش می کند تا بتواند در رفتار گزش دخالت کند و هدف آنها کاهش شیوع بیماری های منتقله از طریق پشه است.
یکی از استراتژیهای اصلی برای کنترل پشهها جذب آنها به تلهها برای حذف آنها از جمعیت گزنده است. اگر بتوانیم از این دانش برای درک چگونگی نمایاندن بوی انسان در آنتن و مغز پشه استفاده کنیم، میتوانیم ترکیباتی ایجاد کنیم که برای پشهها جذابتر از ما باشد. ما همچنین میتوانیم دافعکنندههایی تولید کنیم که گیرندهها و نورونهایی را که بوی انسان را تشخیص میدهند، هدف قرار دهند.»