10 آوریل 2021، آریل کاستنر، مدیر ژئوپلیتیک، مجمع جهانی اقتصاد
یک سال پس از رسیدن به یک حالت دیجیتالی جدید ناشی از همه گیری – و در انقلاب صنعتی چهارم – تصویر جدیدی از رابطه بین فناوری و ژئوپلیتیک در حال ظهور است. هوش مصنوعی، بلاک چین و قابلیت‌های 5G به سرعت در حال تبدیل شدن به خط مقدم رقابت یا هماهنگی جهانی هستند. این تحولات منجر به نیاز به هنجارها و پروتکل‌های جهانی برای تسریع مزایا و کاهش خطرات این فناوری‌های جدید می‌شود.
ارزش فناوری‌های نوظهور بالا است. پیش‌بینی می‌شود 5G به تنهایی 13 تریلیون دلار ارزش اقتصادی جهانی و 22 میلیون شغل تا سال 2035 ایجاد کند. و هوش مصنوعی پیش‌بینی می‌کند که تا سال 2030 بیش از 15 تریلیون دلار به اقتصاد جهانی اضافه کند. چین و ایالات متحده اعلام کرده‌اند در حال بررسی سرمایه گذاری‌های بزرگ در این زمینه هستند. این میدان‌ها سیگنال روشنی از نقش ژئواستراتژیک قابل توجه این فناوری‌ها در آینده نزدیک ارسال می‌کند.
نکته مهم این است که فناوری نیازی به عنصری برای رقابت جهانی ندارد. ایجاد مشارکت‌های فناوری سبز در خاورمیانه بین دشمنان سابق تنها یک نمونه از این موارد است که چگونه نوآوری می‌تواند به عنوان ابزاری برای تقویت هماهنگی بین مرزی عمل کند.
در زمانی که هم شاهد نوآوری سریع و هم ناآرام از منظر ژئوپلیتیک هستیم، مجمع جهانی اقتصاد از اعضای آینده جهانی در زمینه ژئوپلیتیک خواسته است تا دیدگاه‌های خود را در مورد تاثیر فناوری در ژئوپلیتیک در سال آینده ارائه دهند.
«ما باید در مورد هنجارها و قوانین به توافق برسیم»
مارک لئونارد، مدیر شورای روابط خارجی اروپا (ECFR)
بزرگترین چالش پیرامون فناوری نحوه ملی شدن و تسلیح شدن آن است. نقشه جدیدی از قدرت در جهان مدرن وجود دارد که دیگر بر اساس جغرافیا، کنترل قلمرو یا اقیانوس‌ها تعریف نمی‌شود بلکه کنترل جریان مردم، کالاها، پول و داده‌ها و بهره برداری از ارتباطاتی است که فناوری ایجاد می‌کند. به این ترتیب، هرگونه ارتباط بین ملت‌ها – از جریان انرژی گرفته تا استانداردهای فناوری اطلاعات – به ابزار ژئوپلیتیک تبدیل می‌شود.
ما شاهد تکه تکه شدن جهانی شدن هستیم زیرا کشورها از یارانه‌های دولتی، مقررات، کنترل صادرات، فهرست نهادها و بومی‌سازی برای دستیابی به خود فناوری‌های مهم استفاده می‌کنند، در حالی که دسترسی دیگران را همزمان کنترل می‌کنند. با جهانی شدن، شرکت‌های در معرض خطر قرار گرفتن در وضعیتی، مجبور به برنامه‌ریزی در ظرفیت‌های مازاد یا انتخاب بین بازارها قرار می‌گیرند. مصرف کنندگان با قیمت بالاتری روبرو هستند. و کشورها در معرض زورگویی قرار می‌گیرند. موضوع بیشتر نگران کننده این است که خطر این رقابت تکنولوژیکی از کنترل خارج شود و امنیت جهانی را تهدید کند. اگر ارتباطاتی که برای رفاه ما ضروری هستند نیز به ابزارهای ژئوپلیتیک تبدیل شوند، ما باید در مورد هنجارها و قوانین توافق کنیم تا آن‌ها را کمتر خطرناک کند.
«ممکن است شاهد فرسایش بیشتر اتصالات باشیم»
فئودور لوکیانوف، مدیر تحقیقات، باشگاه بحث والدایی
تأثیر اصلی فناوری بر نظم ژئوپلیتیک بین المللی ناشی از شکاف گسترده بین ماهیت فراملی ارتباطات و مقاومت فزاینده در برابر این امر از سوی دولت های ملی است.
جهان به طور فزاینده‌ای تکه تکه شده است – و بیشتر ناشی از همه گیری است. در نتیجه، ارتباطات مهم‌ترین حلقه جهانی شدن باقی می‌ماند. اما ابزارهای ارتباطی در درجه اول توسط شرکت‌های خصوصی فناوری بزرگ ارائه می‌شود، که از یک سو به سختی در قبال دولت‌هایی که در آن‌ها کار می‌کنند پاسخگو هستند و از سوی دیگر، ریشه‌های ملی دارند و می‌توان آن‌ها را به عنوان کانال‌های نفوذ خارجی در نظر گرفت، چه آمریکایی، چه چینی و چه کس دیگری.
با معرفی وسایل ارتباطی پیچیده‌تر، احتمالاً شک و تردید بیشتری در بین دولت‌ها وجود خواهد داشت. هر چه دولت‌ها احساس آسیب پذیری بیشتری داشته باشند، سعی می‌کنند کنترل شدیدتری را اعمال کنند. در نتیجه، ما ممکن است شاهد فرسایش بیشتر ارتباطات باشیم – چیزی که در حال حاضر در زمینه اقتصادی و سیاسی شاهد آن هستیم – و ممکن است شرکت‌ها برای فرصت‌های بازار تلاش کنند. در مجموع، این ممکن است تنش‌ها را افزایش دهد و برای یکپارچگی جهان جهانی شده چالش برانگیز باشد.
شرکت های فناوری: «میدان نبرد برای نفوذ ژئوپلیتیک»
سوزانا مالکورا، دانشکده روابط عمومی و عمومی IE، دانشگاه IE
بزرگترین تأثیری که فناوری بر ژئوپلیتیک تا سال 2021 (و فراتر از آن) خواهد گذاشت، عمدتاً از خود فناوری نیست، بلکه از سیستمی است که آن را احاطه کرده است. این که ما چگونه جهان را می‌بینیم، چگونه ارزش اقتصادی ایجاد می‌کنیم و چگونه نوآوری را پیش می‌بریم – و در نتیجه چگونه قدرت را در اختیار داریم – در میان چند شرکت فناوری بزرگ در آن‌چه که اقتصاد توجه یا سرمایه داری نظارتی نامیده می‌شود متمرکز شده است.
بنابراین، میدان نبرد برای نفوذ ژئوپلیتیک بر این بستگی دارد که چه کسی صاحب شرکت‌های فناوری و چه شرکت‌هایی است. و به همان اندازه مهم است که چه کسی آن‌ها را اداره می‌کند و چگونه زنجیره‌های تأمین آن‌ها ادغام می‌شود. نه تنها این، محتوای تولید شده در پلتفرم‌های این شرکت‌ها منطقه‌ای مداوم برای رقابت است، زیرا مزارع ترول سعی می‌کنند بر بهینه سازی موتورهای جستجو و آن‌چه مخاطبان بصورت آنلاین مصرف می‌کنند تأثیر بگذارند.
دموکراسی‌ها به اشتراک گذاری داده‌ها، استانداردهای مشترک، زیرساخت‌های تکنولوژیکی نیاز دارند.
رابین نیبلت، مدیر و مدیر اجرایی، Chatham House موسسه سلطنتی امور بین الملل
سرعت خروج کشورها از همه گیری کووید -19 تأثیر موثری بر توازن آینده قدرت اقتصادی و سیاسی جهان خواهد داشت. کشورهایی که به توالی سریع ژنومی دسترسی دارند می‌توانند یک قدم جلوتر از همه گیری باقی بمانند. کسانی که دارای پیشرفته‌ترین پهنای باند هستند سریع‌ترین شکل را با فعالیت‌های اقتصادی آنلاین جدید تطبیق می‌دهند. و کسانی که می‌توانند داده‌های مربوط به سلامت شهروندان خود را با پاسخ‌های پزشکی ادغام کنند، می‌توانند موتورهای اقتصادی خود را بدون عود مجدد روشن کنند.
چین برای تسریع روند صعودی خود نسبت به همتایان غربی خود در طول دوره همه گیری، قدرت فناوری و مقیاس اقتصادی را توسعه داده است. اگر دموکراسی‌ها بخواهند از فرسایش بیشتر قدرت ژئوپلیتیکی نسبی خود جلوگیری کنند، باید موانع موجود در زمینه به اشتراک گذاری اطلاعات مربوط به سلامت شهروندان خود را برطرف کنند، استانداردهای مشترکی در زمینه توسعه و آزمایش واکسن ایجاد کرده و با یکدیگر در زیرساخت‌های تکنولوژیکی سرمایه گذاری کنند.
ما باید چالش‌ها را «مشترک و فرامرزی» برطرف کنیم
سمیر ساران، رئیس بنیاد تحقیقات ناظران (ORF)
سال گذشته، سالی از اختلالات بی‌سابقه جهانی بود. همچنین سالی بود که فناوری به عنوان قاتل ژئوپلیتیک معمولی ظاهر شد. جهان پس از همه گیری باید با چالش‌های شناخته شده و ناشناخته مرتبط با فناوری روبرو شود. این موارد از پیامدهای حوزه‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی و روباتیک، تا افزایش حملات سایبری و به چالش کشیدن حاکمیت ملی با «فناوری بزرگ» متغیر است.
موارد غیرقابل تصور مثلث ناممکن را تشکیل می‌دهند که شامل تلاش برای رشد اقتصادی پایدار، افزایش نگرانی‌های امنیت ملی و افزایش تقاضا برای حقوق فردی به عنوان سه ضلع مثلث است. این مثلث غیرممکن دقیقاً به این دلیل است که هیچ دولت، جامعه یا کشوری نمی‌تواند هر سه را با هم داشته باشد.
در میانه این مثلث غیرممکن، تقاطع بین فناوری و ژئوپلیتیک نهفته است. مفهوم ملت‌ها به عنوان تنها گفتگوکنندگان تصویب شده است. دولت‌ها، کسب و کارها و افراد باید چالش‌های سیاسی ناشی از ظهور فناوری را به طور مشترک و فرامرزی برآورده کنند. این به نوبه خود تأثیر عمیقی بر روندهای ژئوپلیتیک و در واقع بر ترتیبات و نهادهایی خواهد داشت که سیاست جهانی را تعدیل می‌کنند.
«ما باید با هم کار کنیم تا هم مزایای وسیع و هم خطرات عظیم داده‌ها را برطرف کنیم»
ورا سونگوه، معاون دبیرکل سازمان ملل و دبیر اجرایی، کمیسیون اقتصادی ملل متحد برای آفریقا (UNECA)
تجزیه اینترنت فعلی، تحریم هواوی و ZTE و تمرکز بر حریم خصوصی همه حول محور داده‌ها می‌چرخد. امروزه داده‌ها یکی از با ارزش‌ترین دارایی‌های موجود است. جمع آوری و استفاده گسترده از داده‌ها توسط نهادهای دولتی و خصوصی بر تصمیم گیری فردی، حقوق بشر، اقدامات گروهی و انسجام اجتماعی تأثیر می‌گذارد. تولید، استفاده و کنترل داده‌ها تعیین کننده اقتصاد آینده است.
داده‌ها فقط مساله فردی در برابر کسب و کارهای بزرگ در مقابل حاکمیت کشور نیست. این مسئله جامعه و خیر عمومی است. بسیاری از انواع داده‌های ارزشمند به آسانی به دست می‌آیند، منتقل می‌شوند و برای تأثیرگذاری بر گروه‌های بزرگ جمعیت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در نتیجه، تنها نهادها و توافقنامه‌های جهانی و منطقه‌ای می‌توانند برابری را برای همه تضمین کنند. بسیاری از موسسات و سازوکارها، از جمله WTO و AfCFTA، در ارتباط با مسائل داده‌ها و پرداختن به آن‌ها به چالش کشیده شده‌اند. با این حال، همانطور که اقدامات بین المللی برای مقابله با همه گیری کووید -19 نشان داده است، ما باید با هم کار کنیم تا هم مزایای وسیع و هم خطرات عظیم داده‌ها را برطرف کنیم. سهم جهانی برای انجام کارهای دیگر بسیار زیاد است.
«اساس درگیری‌های غیر ضروری و خطرناک ژئواستراتژیک»
دنی کوآ، دین و لی کا شینگ استاد اقتصاد، مدرسه سیاست عمومی لی کوآن یو، دانشگاه ملی سنگاپور
تأثیر فوری درگیری ژئواستراتژیک در واکنش به تفاوت هنجارهای فناوری در سیستم‌های سیاسی تقویت می‌شود. بله، جهان ممکن است تنها با یک استاندارد تکنولوژیکی کارآمدتر باشد. اما پس از کووید، جهان باید مقاوم باشد، نه فقط کارآمد. استانداردهای رقابتی استحکام را به ارمغان می‌آورد.
آیا امنیت و اعتماد مسئله‌ای خواهد بود؟ بله، سیستم‌های مختلف در حریم خصوصی و کنترل متفاوت است. بنابراین، بهتر است ساختارهای تکنولوژیکی را جدا نگه داریم و به مردم در جغرافیای مختلف اجازه دهیم آن‌چه را که می‌خواهند انتخاب کنند. در غیر این صورت، چه کسی می‌تواند تصمیم بگیرد که کدام سیستم واحد برای همه کار می‌کند؟
فناوری و ایده‌ها، به عبارت دیگر توماس جفرسون، تاریکی را از بین می‌برد: زیرا آن‌ها غیرمنطقی هستند، راه شما را بدون تاریک کردن راه من روشن می‌کنند. با این حال، گفتگوی ژئوپلیتیک بر روی یک رویکرد تقابل مجموع صفر به رقابت تکنولوژیکی حل شده است.
از آن‌جا که ما تکنولوژی را به عناصر متفاوت تبدیل کرده‌ایم، آن را مبنای درگیری‌های غیر ضروری و خطرناک ژئواستراتژیک قرار داده‌ایم.
