در تلاطم یک انقلاب اجتماعی ، ادبیات وهنر نیز بگونه ای در آن فضای پر از تحول به جنبه های جدید روی می آورند . در فرایند انقلابهای صنعتی نیز بهمین گونه است با این تفاوت که این تحول بر جنبه های تکنیکی و فناوری بیشتر توجه می کند و ادبیات آن بر این محور می چرخد . در انقلاب چهارم صنعتی که به تحول دیجیتال مشهور شده است نیز ، ادبیات به شکل آن در کتابها یا فضای مجازی و غیره به فن آوری های دیجیتال در حال تحول در همه صنایع ، تعریف مجدد مدل های تجاری و ایجاد فرصت های جدید برای سازمان های فعال می پردازد . تحول دیجیتال با صنعت ۴ مشهور شد و اکنون صحبت از صنعت ۵ است .
اما تحول و تغییر برای ایجاد گونه ای نظم جدید با خود نوعی از اختلال یا آشوب را نیز بهمراه می آورد. اکنون در حالی که برخی از سازمانها قبلاً تحت تأثیر قرار گرفته اند ، برخی دیگر در آستانه اختلال قرار دارند.
هنگامی که فن آوری های دیجیتال ارزش دستیابی به ارزشهای بیشتر را در مشتری ایجاد می کنند ، برای این امر از یک روش جدید تفکر در مورد مشتریان ، محصولات و خدماتشان ، مدل های تجاری ،ساختارهای سازمانی و اکوسیستم جدید مورد مورد نیاز برای کسب و کار استفاده می کنند ، که بهمراه آنها ، اختلال نیز ایجاد می شود. این مدیریت ارشد است که این اختلال را محدود و کنترل و هدایت می کند تا نظم جدید برقرار شود.
بنابراین پرسشی مطرح می شود که چگونه می توان از تحول دیجیتالی به نحو بهینه ای استفاده کرد؟
برای پاسخ به این سووال باید چند ویژگی اساسی در تحول دیجیتال را که دست اندر کاران از جمله مشاوران صنعتی مهم و مورد اعتماد به آنها پرداخته اند توجه نمود . از قبیل :
مشتری شناسی : تحول دیجیتال ، سازمان های سنتی را قادر می سازد فرصت های جدید و بخش های مشتری را که در حال حاضر به آنها خدمت نمی کنند ، شناسایی کنند.
داده شناسی : سازمان های دولتی و خصوصی در انجام فعالیت های خود مقادیر زیادی از داده ها را تولید می کنند . استفاده از این داده ها در تحلیل های پیش بینی همراه با استفاده از هوش مصنوعی ، قابلیت های بسیاری برای تبدیل آنها ها به دانش و اطلاعات با کیفیت بالا وجود دارد. ترکیب این موارد با حوزه مشتری ارزش قابل توجهی ایجاد می کند.
ظهور و سقوط کسب و کارها : در تحول دیجیتال با تغییر ساختارهای صنعت ، فرصت های شغلی جدیدی در حال ظهور است. با ظهور اینها بسیاری از کسب و کارهای فعلی احتمالاً از بین می روند
نوآوری با مفاهیم جدید : مدل سنتی که نوآوری بر روی محصولات نهایی و خدمات از پیش تعریف شده متمرکز است ، به طور گسترده ای تغییر می کند و روشهای نواورانه در نوآوری نیاز می شود .
تنوع مدلهای کسب و کار : سازمانهایی که امروز از انحصار برخوردار هستند و یا سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار دارند با خطر از دست دادن آنها مواجه هستند . به همین دلیل است که تغییرات مدل کسب و کار به عامل مهمی برای بقا در آینده تبدیل خواهد شد.هنوز در بسیاری از کشورها و سازمانها تحول دیجیتال بر مبنای صنعت ۴ شکل نگرفته که با موج صنعت ۵ مواجه می شویم.
اما این موج صنعت ۵ به چه معناست؟
پیشرفت های هوش مصنوعی ، یادگیری ماشینی، رباتیک ، اینترنت اشیا ، چاپ سه بعدی ، واقعیت مجازی ، تولید افزودنی ، فناوری نانو ، بیوتکنولوژی و رایانش کوانتومی مرزهای سنتی صنعت را به لرزه در آورده اند . اینها همه ابعاد صنعت و تولید را دگرگون می کنند .
این انقلاب سیستم های فیزیکی سایبری به این صورت خلاصه می شود که انقلاب صنعتی چهارم و اساساً شیوه زندگی ، کار و ارتباط ما با یکدیگر را تغییر می دهد. در این حالت مدیران کسب و کار ها دیگر نمی توانند فقط بر روی پیشرفت ها ی محدود و در مدار بسته فعالیت های خودشان و در بخشهای خاص خود تمرکز کنند ، بلکه باید تحولات و اختلالات احتمالی را در کل دنیای تأمین کنندگان ، مشتریان و بازارهای داخلی و جهانی را درک کنند.
سرعت تغییرات کل نیروی کار ، دولت ها ، قانون گذاران و نهادهای نظارتی را به چالش می کشد. در عین حال ، این خطر وجود دارد که ممکن است بخشهایی از جامعه به دلیل تصور اینکه کسب و کار ها در اثر اتوماسیون و یا به دلیل کمبود مهارت های لازم برای تخصص های تازه ایجاد شده ، احساس خطر جدی می کنند. در این فضا است که موضوع صنعت ۵ مطرح می شود . همانند ارگونومی در انقلاب سوم صنعتی که بر روابط انسان و محیط کار و ماشین ، تکیه داشت حالا صنعت ۵ که یک روند در حال ظهور است موضوع تعامل و همکاری بین انسان و ماشین را با فناوری های جدیدی که بر شمردیم دنبال می کند.
موج بعدی انقلاب صنعتی چهارم نیاز به ادبیات خاص این بخش دارد . تعریف قوانین بین تعامل انسان و ماشین و مشتریان وموضوعات حقوقی بین آنها در حوزه های مختلف دارد. و فقط قوانین نیست . انواع راهنما ها و استاندارد ها نیز نیاز هستند و در حوزه ها و بخشهای مختلف با هم تفاوت می کنند .
اکنون زمان آن است که به آینده فکر کنیم و اینکه چگونه می توان به بهترین شکل خود را برای آینده آماده کرد . اینها موضوعاتی هستند که در سرنوشت انسان ها و نهاد های انسانی و اجتماعی نیز تاثیر می گذارند.