نوآوری در مدیریت برای توسعه پایدار

Kolnegar Private Media (Management Innovation for Sustainable Development)

24 مهر 1403 9:54 ق.ظ

افت 13 پلّه ای در دل 7 پلّه ارتقاء – شاخص جهانی نوآوری چیست و چه مولفه هایی دارد؟

۲۸ مهر ۱۴۰۰ – ۰۶:۳۸ زمان مطالعه : 5 دقیقه سرویس علم و فناوری – چهاردهمین گزارش شاخص جهانی نوآوری، ظرفیت و عملکرد نوآوری ۱۳۲ اقتصاد در سراسر جهان را با موضوع «ردیابی نوآوری در بحران کرونا» مورد مطالعه قرار داده است.

به گزارش سرویس علم و فناوری برخط نیوز به نقل از فارس – گروه علم و پیشرفت اگر این روزها نگاهی به اخبار زیست بوم نوآوری و فناوری ایران و جهان انداخته باشید، حتما خبر ارتقا ۷ رتبه ای ایران در شاخص جهانی نوآوری (GII) را شنیده اید، خبری که بازتاب گسترده ای در رسانه ها پیدا کرد. از این رو در این گزارش قصد داریم ببینیم شاخص جهانی نوآوری چیست، چه مولفه هایی دارد و برای رتبه بندی کشورهای مختلف جهان چه شاخص هایی را تعریف کرده است.

شاخص جهانی نوآوری چیست؟ اگر میخوای پولدار شی از اکسکوینو ارز دیجیتال بخر! مشاهدهتبلیغ

این روزها یکی از مؤلفه های کلیدی که در رشد و توسعه کشورها نقش پر رنگی ایفا می کند مسئله نوآوری است، از این رو ارزیابی عملکرد نوآوری در زمره اولویت های سیاست گذاران قرار گرفته است. یکی از گزارش های جامع و دقیقی که تصویری روشن از وضعیت نوآوری کشورهای مختلف را به نمایش می گذارد شاخص جهانی نوآوری (Global Innovation Index-GII) است که با استفاده از مجموعه وسیعی از شاخص ها و معیارهای مختلف، وضعیت نوآوری در مناطق مختلف جهان را بررسی و مقایسه می کند.

شاخص جهانی نوآوری، یک ابزار  معیار دقیق در مقیاس جهانی است که به سیاست گذاران و تصمیم گیران این حوزه کمک می کند تا درکی عمیق و مناسب از چگونگی تحرک فعالیت های نوآورانه و اثرات آن بر رشد و توسعه اقتصادی به دست آورند. این گزارش، هرساله از سوی سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) و با همکاری دانشگاه آمریکایی «Cornel» و مؤسسه فرانسوی «INSEAD» منتشر می شود.

پروژه «GII»، از سال ۲۰۰۷ میلادی و با هدف تعریف معیارها و روش هایی برای بررسی ساده تر وضعیت نوآوری (در مقایسه با روش های سنتی قبلی، مانند بررسی تعداد مقالات پژوهشی و یا هزینه های تحقیق و توسعه) آغاز شد. از آن زمان، چهارچوب شاخص جهانی نوآوری، همواره در حال توسعه و تکامل بوده است، به طوری که در سال ۲۰۱۸ میلادی، ۱۲۶ کشور، در سال ۲۰۱۹، ۱۲۹ کشور در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱۳۱ کشور،و سال ۲۰۲۱ نیز، ۱۳۲ کشور را تحت پوشش قرار داده است.

شاخص جهانی نوآوری ۲۰۲۱؛ ردیابی نوآوری در بحران کرونا

۲۰ سپتامبر سال ۲۰۲۱ بود که چهاردهمین گزارش شاخص جهانی نوآوری منتشر شد. در این گزارش، ظرفیت و عملکرد نوآوری ۱۳۲ اقتصاد در سراسر جهان مورد مطالعه قرار گرفته است. موضوع اصلی این گزارش پیگیری نوآوری در دوران کرونا است تا تأثیرات بحران پاندمی کرونا بر نوآوری در سطح جهان مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. در گزارش سال جاری، برای اولین بخش جدیدی با عنوان پیگیر نوآوری جهانی افزوده شده است. در این بخش، کلیدی ترین روندهای نوآوری، از طریق بررسی مجموعه ای از شاخص ها برای سه سطح مهم نوآوری، یعنی سرمایه گذاری در علم و نوآوری، پیشرفت فناورانه و تأثیرات اجتماعی -اقتصادی تعریف شده است.

گزارش شاخص جهانی نوآوری در سال های ۲۰۱۸ ، ۲۰۱۹ ، ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱میلادی، به ترتیب بر «تأمین انرژی به کمک نوآوری» ، «حوزه سلامت و نوآوری های پزشکی»، «تأمین مالی نوآوری» و «ردیابی نوآوری در بحران کووید۱۹ » متمرکز شده است.

گزارش شاخص جهانی نوآوری چه چهارچوبی دارد؟

شاخص جهانی نوآوری از هفت رکن تشکیل شده است. هر رکن نیز از 3 زیررکن (مجموعا 21 زیررکن) و هر زیررکن از چندین شاخص(مجموعا 81 شاخص) تشکیل شده است. هفت رکن شاخص جهانی نوآوری متشکل از دو جزء اصلی شاخص های ورودی نوآوری (Innovation Input Sub-Index) و شاخص های خروجی نوآوری (Innovation Output Sub-Index) است. شاخص های ورودی نشاندهنده توانایی اقتصاد یک کشورو و  شاخص های خروجی نشان دهنده نتایج فعالیتهای نوآورانه در اقتصاد یک کشور هستند. امتیاز هر کشور در هر یک از ارکان هفتگانه، از طریق محاسبه میانگین ساده امتیاز زیررکنها به دست میآید. امتیاز هر زیررکن نیز از میانگین امتیاز شاخصهای آن به دست میآید.

زیرشاخص های اصلی شاخص جهانی نوآوری عبارتند از:

۱. شاخص های ورودی نوآوری

مؤسسات و نهادها (محیط سیاسی، محیط نظارتی، محیط کسب وکار)
سرمایه انسانی و پژوهش (آموزش و پرورش، آموزش دانشگاهی، تحقیق و توسعه)
زیرساخت (فناوری اطلاعات و ارتباطات، زیرساخت های عمومی، پایداری زیست بوم)
پیچیدگی بازار (اعتبار، سرمایه گذاری، تجارت، رقابت و مقیاس بازار)
پیچیدگی کسب وکار (نیروی کار دانشی، زنجیره نوآوری، جذب دانش)

۲. شاخص های خروجی نوآوری

خروجی دانش و فناوری (خلق دانش، تأثیر دانش، انتشار دانش)
خروجی های خلاقانه (دارایی های نامشهود، کالاها و خدمات خلاقانه، خلاقیت آنلاین)

مروری بر وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری

کشور ایران برای یازدهمین سال متوالی در گزارش شاخص جهانی نوآوری حضور دارد.ایران که در سال ۲۰۲۰ در جایگاه ۶۷ جهان قرار گرفته بود و در سال ۲۰۲۱ با ۷ پله صعود و کسب جایگاه ۶۰ جهان، به بهترین رتبه در طول مدت حضور خود در این گزارش دست یافت و یکی از کشورهایی بود که بیشترین ارتقای رتبه را تجربه کرد. درگزارش شاخص جهانی نوآوری ۲۰۲۱، رده بندی کشورها به تفکیک منطقه و سطح درآمد نیز ارائه شده است که ایران در میان کشورهای دارای درآمد متوسط به بالا در جایگاه ۱۳ و در میان کشورهای منطقه آسیای مرکزی و جنوبی، پس از هند، در جایگاه دوم قرار گرفته است.

اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که ارتقای رتبه ایران در شاخص جهانی نوآوری میانگینی از وضعیت کلی نوآوری در ایران است و قابل تعمیم به ۸۱ شاخص بررسی شده در این گزارش نیست؛ به طور مثال یکی از حوزه های بسیار مهمی که کمتر در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است افت ۱۳ رتبه ای ایران در شاخص ارتباط صنعت و دانشگاه نسبت به سال گذشته است. این شاخص از این جهت اهمیت دارد که دانشگاه ها به عنوان یکی از کنشگران عرصه علم و فناوری، قابلیت حل بخش مهمی از مسائل پژوهشی و فناورانه را دارند و نامطلوب بودن آن شاخص به معنی نامناسب بودن زیرساخت های کشور برای بهره مندی از پتانسیل های دانشگاهی است. رتبه ایران در این شاخص در سال ۲۰۱۸، ۲۰۱۹، ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به ترتیب ۸۹، ۹۷، ۱۱۷ و ۱۲۰ بوده است این در حالی است که رتبه کشورهای همسایه در سال های اخیر نه تنها نزولی نبوده بلکه روند رو به رشدی داشته اند.

منبع : خبرگزاری فارس

آیا این نوشته برایتان مفید بود؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *