تهران – ایرنا – ۹-۶-۱۴۰۰-
معاون محیط زیست دریایی و تالابی سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: استاندارد تخلیه پساب به دریا تدوین و به همه دستگاه‌های اجرایی مرتبط ابلاغ شده است.
دریا یکی از مهمترین منابع مورد استفاده بشر، خصوصا در زمینه منابع غذایی، پروتئینی، نفتی و معدنی است، علاوه بر این دریا از زمان های بسیار دور یکی از راه های عمده حمل و نقل کالا و سفر به نقاط مختلف جهان بوده که متاسفانه با توسعه صنعت دریانوردی و افزایش جمعیت در جهان علاوه بر اینکه استفاده از این پهنه های آبی افزایش یافت، شاهد ورود انواع آلاینده ها نیز به آنها هستیم، در واقع سالانه حجم زیادی از مواد نفتی، انواع پساب های صنعتی، خانگی، کشاورزی و آلاینده ناشی از فعالیت آب شیرین کن ها وارد دریاها می شود.
ایران نیز با دارا بودن دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب، کشوری دریامحور است و از آنجا که اطراف این پهنه های آبی را مناطق مسکونی فراگرفته از این رو در معرض انواع آلودگی های صنعتی، خانگی و نفتی قرار دارند. البته این مساله فقط مشکل آبهای ایران نیست بلکه این نوع آلودگی ها همه آبهای دنیا را تهدید می کند از این رو مساله آلودگی دریاها از زمان تاسیس سازمان جهانی دریانوردی(IMO) مورد توجه ویژه قرار گرفته که بر این اساس در سال ۱۹۷۳ با تصویب کنوانسیون جلوگیری از آلودگی محیط زیست دریاها صورت قانونی به خود گرفت و در سال ۱۹۷۸ پروتکلی به این کنوانسیون اضافه شد و مجموعا به نام کنفوانسیون مارپول معروف شد. همچنین در دهه ۸۰ الحاقیه ها و اصلاحیه هایی به این کنوانسیون اضافه شد که در ایران نیز استاندارد تخلیه پساب به دریا تدوین و به دستگاه های مرتبط ابلاغ شد.
دریای خزر در شمال کشور بزرگترین پهنه آبی بسته دنیا است که ۱۲۶ گونه و زیر گونه آبزی در آن زیست می کند، ۱۳۰ رودخانه به خزر سرازیر می شود که حجم زیادی آلودگی را به آن وارد می کنند که بزرگترین آن رود ولگا است، بیشترین آلودگی نفتی از سوی همسایگان شمالی این دریا است که به دلیل شیب دریای خزر این آلودگی ها به سمت ایران پیشروی می کند.
و اما خلیج فارس هم به عنوان شاهراه تردد و حمل کالا هم بیش از سایر پهنه های آبی در معرض انواع آلودگی ها است ، از آنجا که عمق خلیج فارس کم و آب آن نسبت به سایر آبها گرمتر است و شوری بیشتری دارد از این رو خطر بیشتری از لحاط آلودگی زیستمندان و حیات این دریا را تهدید می کند، در واقع نیمه بسته بودن خلیج فارس، محدودیت های اقلیمی و اکولوژیکی، استقرار انواع صنایع (به علت وجود منابع نفت و گاز)، حمل و نقل و ترافیک دریایی بالا باعث شده خلیج فارس شرایط ویژه ای داشته باشد و فعالیت های انسانی باعث شد در زمان کوتاهی تا چندین برابر از حد طبیعی ( حدود ۴۷ برابر ) آلوده شود و زیستگاه ها و موجودات زنده آن با خطر نابودی مواجه شوند.
بر اساس برآورد کارشناسان، ۵۷ تا ۶۶ درصد از ذخایر نفتی جهان در منطقه دریایی خلیج فارس و دریای عمان واقع شده است از این رو سالانه بین ۴۰ تا ۵۰ هزار نفتکش در این دریا تردد می کند که آلودگی زیادی به همراه دارد، از سوی دیگر خطوط لوله انتقال نفت که زیر آبهای خلیج فارس نفت را از ساحل به دریا یا از دریا به ساحل منتقل می‌کنند بیشتر از ۶۰ تا ۷۰ سال قدمت دارند از این رو فرسوده بودن این لوله‌ها نیز باعث افزایش احتمال نشت نفت در خلیج فارس می‌شود، همچنین حرکت شناورهای نفتکش در خلیج فارس باعث می‌شود میلیون‌ها تن آب توازن از نقاط مختلف دنیا توسط این شناورها به آبهای خلیج فارس وارد شود که آلودگی‌های مختلفی به همراه دارد.
احمدرضا لاهیجان زاده معاون محیط زیست دریایی و تالابی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به تدوین استاندارد تخلیه پساب به دریا و ابلاغ آن به همه دستگاه های اجرایی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری، نهادها و دستگاه های نظامی، انتظامی، امنیتی و اشخاص حقیقی و حقوقی گفت: این بخشنامه به دستور و با امضای ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ابلاغ شده است.
وی افزود: بر اساس آیین نامه جلوگیری از آلودگی آب مصوب سال ۱۳۷۳، رعایت الزامات مندرج در استاندارد های ابلاغی توسط سازمان برای تمام بهره برداران اشاره شده الزامی است و همه نهادها و دستگاه های مخاطب، حسب مورد و وظیفه قانونی مکلف به اعمال مقررات و در صورت لزوم معرفی متخلفین به مقامات ذی صلاح قضایی هستند.
همچنین محمود رضایی مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست دراین باره به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس ماده ۵ آیین نامه جلوگیری از آلودگی آب مصوب سال ۱۳۷۳ ، وظیفه تهیه و تدوین، ابلاغ، اجرا و نظارت بر اجرای استانداردهای مربوط به آلودگی آب با ذکر روش های سنجش و سایر مقررات مربوطه بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست و همکاری وزارتخانه ها و مؤسسات ذکر شده در ماده (۳) این آیین نامه است.
وی افزود: در این راستا دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی به نمایندگی سازمان حفاظت محیط زیست و با هدف ایجاد بسترهای قانونی و ارتقای سطح کمی و کیفی الزامات محیط زیستی، اقدام به تشکیل کارگروه تخصصی تهیه و تدوین استانداردهای محیط زیستی دریا کرده است، هدف از تشکیل این کارگروه، غنای علمی – عملیاتی مندرجات استانداردهای تدوین شده و ارتقای قابلیت اجرایی – اثربخشی مفید استانداردها است که با مشارکت دستگاه های ذیربط و از طریق اخذ و اعمال نظرات کارشناسی ایشان صورت می گیرد.
رضایی ادامه داد: در راستای اجرای تکالیف مقرر در آیین نامه جلوگیری از آلودگی آب و به منظور تقویت زیر ساخت های قانونی امور مرتبط با پایش محیطی و تطبیق جنبه های بارز محیط زیستی فعالیت های مستقر در منطق ساحلی- فراساحل با الزامات محیط زیستی ابلاغ و همچنین ضروریات اجرای فعالیت های صنعتی- توسعه ای در این مناطق، تهیه و تدوین استاندارد های تخلیه پساب به دریا در حوزه های دریایی شمال و جنوب کشور برای اولین بار در دستور کار قرار گرفت.
وی اظهارداشت: تهیه و تدوین استاندارد تخلیه پساب به دریا در کنار تهیه و تدوین استاندارد کیفیت آب های محیطی حوضه های دریایی شمال و جنوب کشور آن هم برای نخستین بار در کشور، مستلزم اتخاذ تدابیر مطالعاتی، هماهنگی، اجرایی و حقوقی است که به با تلاش معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها محقق شد، در این راستا پس از انجام مطالعات تفصیلی و بررسی تجربیات منطقه ای – بین المللی و طرح نتایج حاصل از آن در جلسات متعدد کارگروه تخصصی متشکل از نمایندگان دستگاه های ذیربط، نهایتا متن نهایی استاندارد تخلیه پساب به دریا تهیه شد که طبق این بخشنامه به دستور و با امضای ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ابلاغ شده است.
مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست درباره نحوه اجرایی شدن این استاندارد گفت: نظارت بر اجرای الزامات مندرج در استاندارد مذکور بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است.
در استاندارد تخلیه پساب به دریا، با توجه به نسبت بین میزان آلاینده در هر یک از بخش ها و کاربری ها ، میزان تخلیه مجاز در نظر گرفته شده است.
