تعریفی که در سیاست انسجام کمیسیون اروپا تصویر و اصلاح شده شده است ، تخصص هوشمند یک رویکرد مبتنی بر مکان است که با شناسایی مناطق استراتژیک برای ادغام ، هم براساس تجزیه و تحلیل نقاط قوت و پتانسیل اقتصادی اش و هم بر اساس فرآیند کشف کارآفرینیEDP با مشارکت گسترده سهامداران مشخص می شود. این نگاه ظاهری است و دربرگیرنده دیدگاه وسیعی از نوآوری است که البته تنها شامل روشهای مبتنی بر فناوری نبوده و توسط مکانیسم های نظارت موثر پشتیبانی می شود.
Entrepreneurial Discovery Process (EDP)
تخصص هوشمند در عمل و عناصر اصلی استراتژی های تخصصی هوشمند بشرح زیر شکل می گیرند :
یک استراتژی برای تخصص هوشمند باید پیرامون اصول کلیدی زیر طراحی شود:
• تخصص هوشمند یک رویکرد مبتنی بر مکان است ، به این معنی که بر اساس دارایی ها و منابع موجود در مناطق و کشورهای عضو و چالش های اقتصادی – اجتماعی خاص آنها به منظور شناسایی فرصت های منحصر به فرد برای توسعه و رشد ایجاد می شود.
• داشتن یک استراتژی به معنای انتخاب موضوعات برای سرمایه گذاری است. کشورهای عضو و مناطق باید از تعداد محدودی از اولویت های مشخص شده برای سرمایه گذاری های دانش بنیان و / یا خوشه ها پشتیبانی کنند. تخصص به معنای تمرکز بر نقاط قوت رقابتی و پتانسیل های رشد واقع بینانه است که توسط افراد و فعالیت و منابع کارآفرینی پشتیبانی می شود.
• تعیین اولویت ها نباید فرآیندی از بالا به پایین و انتخاب توسط یک فرد باشد. این امر باید یک فرآیند باشد که شامل مشارکت ذینفعان با محوریت “کشف کارآفرینی” باشد که یک فرایند تعاملی است و در آن نیروهای بازار و بخش خصوصی در حال کشف و تولید اطلاعات در مورد فعالیت های جدید هستند ، و دولت نتایج را ارزیابی می کند و به آن بازیگران توانایی برای تحقق این پتانسیل بیشتری می دهد .
• این استراتژی باید از دیدگاه گسترده ای از نوآوری حمایت کند و از نوآوری های فناوری و همچنین مبتنی بر عمل و اجتماعی پشتیبانی کند. این امر اجازه می دهد تا هر منطقه و کشور عضو گزینه های سیاسی را با توجه به شرایط اقتصادی اجتماعی منحصر به فرد خود شکل دهند.
• سرانجام ، یک استراتژی خوب باید شامل یک سیستم نظارت و ارزیابی صحیح و همچنین یک مکانیزم تجدید نظر برای به روزرسانی گزینه های استراتژیک باشد.
در این راستا مستند سازی یک اصل است و این عناصر باید به وضوح در اسناد S3 منعکس شده و به طور کامل توضیح داده شود.توسعه دهندگان استراتژی همچنین باید به خاطر داشته باشند که دلیل تبدیل شدن S3 به شرطی پیشین برای سرمایه گذاری ERDF در تحقیق و نوآوری ، اطمینان از اعتبارات ERDF باشد و بنابر این :
• متناسب با سیاست کلی تحقیق و نوآوری (همانطور که در اسناد اتحادیه در باره نوآوری ذکر شده است) یعنی
“ویژگیهای سیستمهای تحقیق و نوآوری ملی و منطقه ای با عملکرد خوب”) ؛باشد.
• بودجه ملی و منطقه ای موجود و اقدامات حاکمیتی و اقدامات قانونی را که بخشی از ترکیب سیاست های آنها است ، تکمیل نماید.
• از اقدامات موثر و کارآمد که انگیزه هایی برای سرمایه گذاری های خصوصی تحقیق و نوآوری فراهم می کنند پشتیبانی کند.
تعریف اولویت ها درمدارک و مستندات S3
S3 باید شامل اولویت بندی دامنه ها ، مناطق و فعالیت های اقتصادی باشد که در آن مناطق یا کشورها از یک مزیت رقابتی برخوردار هستند و یا امکان ایجاد رشد دانش محور و ایجاد تحول اقتصادی مورد نیاز برای مقابله با عمده ترین و فوری ترین چالش ها را برای جامعه و امور طبیعی دارند. محیط فراهم شده ، تعداد و ماهیت این اولویت ها از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت خواهد بود. به هر حال توجه داشته باشید ، اگرچه هنگام طراحی S3 باید اولین مجموعه از اولویت ها مشخص شود ، اما در صورت توصیه اطلاعات / تحولات جدید ، می توان آنها را تغییر داد یا اصلاح کرد.
اولویت ها می توانند از نظر زمینه های دانش یا فعالیت ها (نه تنها علمی ، بلکه اجتماعی ، فرهنگی و خلاقانه) ، سیستم های فرعی در یک بخش یا بخش های مختلف و متناسب با بازارهای خاص ، خوشه ها ، فناوری ها یا طیف وسیعی از کاربرد فن آوری ها در چالش های خاص اجتماعی و زیست محیطی یا سلامت و امنیت شهروندان ، باشند . به عنوان مثال ICT برای افراد پیر فعال ، راه حل های حرکتی برای کاهش ازدحام ترافیک ، راه حل های نوآورانه مواد برای ساخت و ساز محیط زیست و غیره را شامل می شوند. در حالی که برخی از مناطق یا کشورها ممکن است یک یا چند فناوری توانمندسازی کلیدی (KET) را در اولویت خود قرار دهند ، برخی دیگر بر کاربردهای این فناوری ها برای اهداف خاص یا زمینه های مشخص تمرکز خواهند کرد.
نوآوری اجتماعی ، سازمانی ، بازار و خدمات یا نوآوری مبتنی بر عمل ، به همان اندازه نوآوری فناوری مبتنی بر تحقیقات علمی در S3 نقش مهمی دارند. این امر خصوصاً برای مناطقی که از نظر فنی و علمی نسبتاً ضعیف ترند ، اهمیت دارد.. S3 نه تنها شامل نوآوری بنیادی بلکه بهره برداری از امکانات با نوآوری در زمینه های سنتی ، از طریق توسعه و به کارگیری مدل های جدید تجاری یا سازمانی ، و انطباق / بهره برداری از نوآوری های ناشی از دانش و تجربه ضمنی در این زمینه ها است.
اغلب اوقات ، انتخاب اولویت بندی شده دامنه ها و موضوعات ، مناطق یا فعالیت های اقتصادی خاص با اقدامات افقی تکمیل می شود. این اهداف برای تحقق شرایط چارچوب مناسب برای کارآفرینی ، پشتیبانی از فعالیت انواع شرکتها در بازارهای داخلی و بین المللی و توسعه همکاریهای بین شرکتها ، بین خوشه ای و بین مرزی است.
درک “تخصص” و “دامنه” تخصص
اصطلاحاتniche معادل کلمه جایگاه یا پیش رفتگی لبه و domain در زمینه تخصص هوشمند با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. به طور خلاصه می توان گفت ، یک جایگاه امیدوار کننده در یک محیط تجاری ، همتای یک حوزه امیدوار کننده در دستیابی به دانش و ایده های نوآورانه است. این رابطه آنقدر نزدیک است که این دو عبارت اغلب به عنوان مترادف استفاده می شوند.
به عبارت دیگر ، کلمه جایگاه به بازار اشاره دارد ، در حالی که دامنه به دانش بشر (علمی ، فناوری ، مبتنی بر عمل و غیره) اشاره دارد. جایگاه بازار بخشی از بازار کاربر یا مصرف کننده است که می تواند توسط محصولات یا خدمات خاصی رفع شود. این مورد معمولاً از نظر مشخصات مشتریان بالقوه و نیازهای آنها تعریف می شود. تأمین این نیازها به عنوان هدف شرکت شناسایی / اشغال جایگاه مربوطه است.
کلمه niche به طور ضمنی مفهوم بخشی از بازار کوچک و عالی را در اختیار دارد ، به موجب آن شرکتی که از طریق محصولات متمایز و هدفمند نیازهای مشتریان خاص را تأمین می کند ، کمتر در معرض رقابت جهانی کم هزینه قرار می گیرد. مطمئناً ، مانند همه بازارها ، چنین کسب و کار هایی نیز قابل تغییر هستند و نیاز به نوآوری مداوم و تلاش های تجاری شرکت های فعال در آنها دارند.
حوزه تخصصی یک حوزه تحقیق و توسعه یا نوآوری است که با دانش متمایز مشخص می شود. این را می توان از نظر قابلیت ها یا فن آوری یا عملکرد محصول تعریف کرد. وجود دامنه تخصصی اغلب پیش شرط داشتن ظرفیت تولید محصولات یا خدمات نوآورانه برای بازارهای خاص است.
یک حوزه تخصصی هوشمند این است که بتوانید به طور موثری حوزه های دانش را ، احتمالاً با توجه به یک بازار خاص با پتانسیل های بازار مطابقت دهید. دانش به تنهایی لزوماً به تنهایی ارزش اقتصادی محصولی را که در تولید ناخالص داخلی یا کل برآورد رفاه منعکس می شود ، تولید نمی کند. از طرف دیگر ، کالاهایی که محتوای دانش کمی دارند ، معمولاً نمی توانند از جایگاه های خود برای مدت طولانی دفاع کنند و به رقابت با بازده کمتری بازمی گردند که مربوط به کالاهای تمایز نیافته ، اصطلاحاً «همگن» است. زمینه های تخصصی هوشمند اغلب در فصل مشترک بخش ها ، فناوری ها یا حوزه های دانش قرار دارند.
تصور و ساختار S3
اولویت ها باید بر اساس دو فرایند اساسی مشخص شوند:
• EDP با استفاده از دانش کارآفرینی موجود در یک منطقه یا کشور و اتخاذ رویکردی کارآفرینانه به مفهوم تمرکز بر فرصت های بازار ، تمایز از دیگران ، پذیرفتن (و مدیریت) خطرات و جستجوی اتحاد استراتژیک برای بهینه سازی دسترسی و استفاده از منابع (فیزیکی ، دانش مالی ، فکری ، بازار و غیره) می باشد. این بدان معناست که سیاستگذاران باید انواع بازیگران نوآوری (به عنوان مثال کسب و کار ها، مراکز فناوری ، دانشگاه ها و آژانس های عمومی ، پارک های علمی و تجاری ، پایلوتها و سرمایه گذاران خطر پذیر ، جامعه مدنی و غیره) را در یک فرایند کارآفرینی برای طراحی S3 ، و ارزیابی پیشنهادات آنها برای توسعه و سرمایه گذاری در آینده را گرد آورند. بررسی های ساده در میان این بازیگران کافی نیست. ماهیت EDP در ماهیت تعاملی آن نهفته است که بازیگران مختلف را در یک فرایند رهبری مشارکتی گرد هم می آورد تا به طور مشترک زمینه های تخصصی هوشمند را تدوین کرده و یک ترکیب سیاست مناسب برای اجرای آنها ایجاد کند.
• تجزیه و تحلیل عینی وضعیت فعلی منطقه / کشور از نظر تحقیق ، نوآوری (شامل زیرساخت های موجود) ، ساختارهای صنعتی (شامل خوشه ها ، موقعیت در زنجیره های ارزش) ، مهارت ها و سرمایه انسانی (علمی و سایر موارد) ، تقاضا (شامل تقاضای عمومی و اجتماعی) ، بودجه عمومی و خصوصی برای تحقیق و نوآوری ، شرایط چارچوب ، عملکرد سیستم های زیست محیطی نوآوری را شناسایی و مستند نمایند. در این تجزیه و تحلیل باید زمینه اقتصادی با تمرکز مکان محور با یک بعد نگاه به بیرون لحاظ شود. همچنین باید شکاف ها ، موانع و پتانسیل های توسعه اقتصادی آینده را از منظر دانش تجمیعی ، از جمله پتانسیل هایی که نیاز به همکاری با بازیگران نوآوری در سایر کشورها و مناطق دارد ، بررسی کند. این به معنای استفاده از شواهد است که نشان می دهد چه نوع فعالیت هایی بیشترین شانس موفقیت را در یک منطقه یا کشور خاص دارند ، بر اساس دارایی های محلی و بررسی مزایا و مکمل های مقایسه ای با سایر رقبای اروپایی و جهانی انجام می شود.
بیش از هر چیز ، تعیین اولویت را نمی توان یک روند ساده دانست که نتیجه آن را می توان یک بار و برای همیشه تعیین کرد. تعیین اولویت به درجه مشخصی از آزمایش با ابزارهای سیاست جدید ، ایده آل از طریق پروژه های آزمایشی در طی مراحل تهیه و اصلاح S3 نیاز دارد. این امر به نوبه خود به یک سیستم حاکمیت قوی با پشتوانه سیاسی کافی نیاز دارد تا ریسک کند و شکستهایی را که می توان از آنها آموخت ، فراهم آورد.
ویژگی اصلی S3 اعتماد به رهبری مشترک است. این بدان معنی است که هیچ نهاد واحدی (حتی بانک جهانی و قطعاً مشاوران) به تنهایی قادر به نوشتن چنین استراتژی نیست.
: S3 در مورد مشارکت است و باید با مشارکت فعال انواع مختلفی از بازیگران ، از جمله شرکت ها ، علوم و پارک های تجاری ، دانشگاه ها و سایر موسسات تحقیقاتی ، سازمان های جامعه مدنی و همچنین مقامات ملی ، منطقه ای و محلی زا شامل شود. ماهیت دقیق این مشارکت با توجه به ساختارهای نهادی ملی و منطقه ای متفاوت خواهد بود.
مشارکت کارآفرینان ، به طور گسترده تعریف شده ، به ویژه برای توسعه S3 و به اصطلاح فرآیند کشف کارآفرینانه بسیار مهم است ، زیرا آنها در بهترین شرایط برای دانستن اینکه چه چیزی در یک مکان خاص کار می کند و همکاری با آنها در خارج از کشور می تواند مفید باشد ، بسیار مهم است. . این نوع ظرفیت سازی نهادی نمی تواند یک شبه اتفاق بیفتد و باید با تدوین و اجرای استراتژی تقویت شود. به همین ترتیب ، EDP را می توان به عنوان یک “سفر” توصیف کرد که هیچ شروع و پایان ندارد. به همین دلیل است که جنبه های حاکمیت S3 باید دائماً کنترل و ارزیابی شود و در صورت لزوم اصلاح شود.
