يکشنبه ۱۱ آبان ۱۳۹۹
مدیرکل توسعه خدمات دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با تشریح فواید منابع دیجیتال چند رسانه‌ایی گفت: طی چند سال اخیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی اقدامات علمی برای ایجاد بستر دیجیتال سازی چند رسانه‌ایی درحوزه کتابخانه ای را انجام داده است و به زودی شرایط عملیات فنی این فناوری اجرا خواهد شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حسن باقری با اشاره به اهمیت دیجیتال سازی چند رسانه‌ایی عنوان کرد: امروزه از فناوری چند رسانه‌ای در کتابخانه‌ها، خدمات کتابخانه‌ای و ایجاد انواع مختلف قالب‌های اشیای دیجیتالی استفاده می‌شود. زیرا بهره‌گیری مناسب از چند نوع رسانه مختلف، باعث بهبود اطلاع‌رسانی می‌شود و یادگیری را افزایش می‌دهد.
وی ادامه داد: نقطه قوت استفاده از فناوری چندرسانه ای تعامل آن است که برای آموزش و راهنمایی تبدیل به یک رسانه قوی شده است. در حال حاضر بیشتر نشریات با برنامه چندرسانه ای در دسترس هستند. مقوله چندرسانه ای شدن به تازگی وارد حوزه کتابخانه شده و خیلی زود جایگاه مهمی را در دنیای کتابخانه به خود اختصاص خواهد داد.
باقری اظهار داشت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران طی چند سال اخیر گام های اولیه را برای دیجیتال سازی چند رسانه‌ایی برداشته است و برگزاری رویداد «ویتا» از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سال ۹۸ یکی از این اقدامات بود ولی حوزه دیجیتال سازی چند رسانه‌ایی در مبحث کلان یک حوزه بزرگ و پیچیده است.
وی ادامه داد: دیجیتال سازی چند رسانه‌ایی مجموعه فرآیندهایی است که در آن یک شی محتوایی مانند (عکس/سند مکتوب و غیره) همزمان به چند نوع رسانه دسترس پذیر تبدیل می‌شود. بنابراین تعریف ساده چند رسانه ای یا مولتی مدیا (Multimedia) محتوایی است که از ترکیب اشکال گوناگون محتوا نظیر متن، صوت، تصویر، ویدئو تشکیل شده که توسط تکنولوژی رایانه در قالب محصولی که بر محملی رقومی ذخیره شده است ارائه می‌شود و زمانی که شکل می‌گیرد افزون بر ترکیب متن، صوت و تصویر، امکان راهبری و تعامل آنها نیز وجود داشته باشد.
باقری تصریح کرد: یعنی برخلاف رسانه‌های آنالوگ به کاربر نهایی امکان می‌دهد متناسب با نیاز خود دستکاری کنند برای مثال نمایش یک کتاب در یک نرم‌افزار چندرسانه‌ای به این صورت است که می‌توانید متن کتاب را ورق بزنید یا چنان تنظیم کنید که با سرعت دلخواه شما به طور خودکار ورق بخورد و می‌توانید صفحه‌های کتاب را به صورت تصویرهای کوچک ببینید و به صفحه دلخواه پرش کنید و یا می‌توانید بخواهید که کتاب برای شما خوانده شود و هنگام خوانده شدن کتاب، می‌توانید متن کتاب را پیمایش کنید و بخواهید که واژه‌های کتاب یکی پس از دیگری درخشان شوند و حتی می‌توانید صفحه مورد نظر یا بخشی از آن‌را که می‌خواهید، درشت‌نمایی کنید. درنهایت براساس گستردگی کتابخانه ممکن است کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایگاه‌های اینترنتی، فیلم، عکس، دانش‌نامه‌های الکترونیک و دیگر منابع مرتبط با هر کتاب به شما معرفی شود تا بتوانید کتاب را در قفسه‌های دیجیتالی مشاهده کرد.
مدیرکل توسعه خدمات دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره شیوه استفاده از فناوری های چند رسانه ای در کتابخانه‌ها گفت: بسیاری از کتابخانه‌های بزرگ جهان مانند کتابخانه کنگره، کتابخانه بریتانیا در حال ساخت مجموعه خود در فرم فناوری چندرسانه ای هستند تا فرایند یادگیری آموزش را موثرتر کنند. این مجموعه شامل کتاب‌های تاریخی، جزوه‌ها، عکس، آهنگ‌های محلی، فیلم و منابع جغرافیایی است و در حال تبدیل شدن به CD-ROM های چندرسانه ای است.
وی افزود: از طرفی نیز جمع آوری گسترده اطلاعات به صورت دستگاه‌های ذخیره نوری مانند CDROM ، DVD در قالب دیجیتال تعریف می‌شود و می‌تواند در قالب‌های چندرسانه ای ارائه شود و کاربران می‌توانند بر اساس نیازهای اطلاعاتی خود، هر موضوعی را در هر زمان مشاهده کنند و اکنون چندین کتابخانه بزرگ شروع به انتشار مجموعه‌های ویژه خود، پایگاه داده های تصویری ، OPAC ها و غیره در CD-ROMهای چندرسانه ای کرده اند.
باقری درخصوص فواید منابع دیجیتال چند رسانه‌ایی ادامه داد: با توج به این موضوع که تعداد زیادی عکس، مصنوعات، ضبط صدا و مواد متنی در مجموعه‌های مختلف در کتابخانه‌ها موجود است، این فناوری به کتابداران کمک می‌کند، تا بتواند تمام اطلاعات را از اشکال و منابع مختلف و پایگاه‌های اطلاعاتی چندرسانه ای و معنی دار برای استفاده روزانه و بایگانی، در اختیار داشته باشند.
مدیرکل توسعه خدمات دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره با اشاره به محدودیت های فناوری چند رسانه ای گفت: در استفاده از فناوری چندرسانه ای محدودیت‌هایی وجود دارد. بهه این معنا که سخت افزار و نرم افزار چندرسانه ای بسیار پرهزینه است و از سوی دیگر نرم افزار چندرسانه ای به تعداد بیشتری در دسترس نیست و در فناوری ذخیره سازی در مالتی مدیا اشکالات بسیاری نیز وجود دارد. ضمن اینکه هیچ سخت افزار و نرم افزاری برای راه اندازی کتابخانه‌های دیجیتال چندرسانه ای با اندازه بزرگ در دسترس نیست و نکته مهم این است که برای توسعه و مدیریت پایگاه داده‌های چندرسانه ای، افراد آموزش دیده وجود ندارد و زمان بیشتری برای عملکرد چندرسانه ای مورد نیاز است.
باقری خاطرنشان کرد: در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز طی چند سال اخیر برنامه ریزی برای ایجاد ساختارهای لازم دیجیتال سازی چند رسانه‌ایی انجام شده و به زودی شرایط عملیات فنی این فناوری اجرایی خواهد شد.
