یکی از مهمترین راههای مبارزه برای کاهش فقر در هر جامعه استفاده از روشهای نوآورانه است . یکی از ابزارهای مهم که از دیر باز توسط ادیان و مذاهب در جای جای دنیا بکار گرفته شد اما بعلت تمرکز قدرت به ابزارهای حکومتی تبدیل شده اند . اما اصالت خود را بعنوان راههای مبارزه با فقر از ذست نداده اند .
در هر جامعه ای پتانسیل نوآوری های اجتماعی وجود داشته که از آن به عنوان سیاست ها و اقدامات موثر برای کاهش فقر مورد استفاده قرار می گیرند.
یکی از ویژگی های نوآوری های اجتماعی این است که توسط ترکیبی غیرمتعارف از افراد و مشارکت کنندگان ایجاد و هدایت می شوند . این افراد حقیقی و یا سازمانهای مردم نهاد برای پاسخگویی به انواع نیازهای اجتماعی که یا بدون متولی هستند یا متولیان قادر به مدیریت آن نیستند شکل می گیرند . مشاهده می شود که وقتی منابع کافی از جمله نیروی انسانی و یا منابع مالی توسط این متولیان فراهم نمی شود ویا بگونه ای اثربخش توسط سیاست های رفاهی در سطح کلان برآورده نمی شوند، آنها وارد عمل می شوند.
شاید بنظر جالب نباشد که این حرکات خودجوش شکل بگیرند ولی در سخت ترین زمانها مثل جنگ و بلایای طبیعی این خوجوشی یکی از خصیصه های نوآورانه در کمک رسانی است .
ولی در یک بستر ملی باید سیاستهای رفع فقر با اتخاذ دیدگاههای نوآوری اجتماعی برای درک فقر واقعی و برنامه ریزی برای آن سازمان مناسب و پویا و چابکی را فراهم آورد .می پردازد. ماهیت چندبعدی این امر که بر ایحاد مشارکتهای اجتماعی شکل می گیرد نیازمن استفاده از ابزار های نوین فناوری می باشد .
در هر نظام سیاسی ، اهمیت تحولات مکانمحور و وتوجه به نقش حیاتی مشارکت و توانمندسازی نیازمند استراتژیهای ضد فقر بر اساس مطالعات جغرافیای سیاسی و پیوند آن با استراتژیهای کلان دیگر شکل می گیرد .
بنظر می رسد که پایداری سیاستهای رفع فقر از طریق کسبوکار، کارآفرینی و توسعه مشاغل پایدار در زنچیره ارزش تولید ناخالص داخلی است . دولتها میتوانند با چنین رویکردی کلیه منابع را تجمیع نموده و به سازمانهای غیرانتفاعی در ایجاد شغل در بین فقرا کمک کنند. کسبوکارها نیز می توانند در این مسیر عامل پیشران باشند .
بعنوان تعهد به رسالتهای اجتماعی ،روش های جدید در کارآفرینی و نوآوری در این زمینه میتواند درآمد و ارزشهای بیشتری را با مشارکت با شرکتهای بزرگ ایجاد نمایند .
در کشور نمونه های موفقی از این تجربیات وجود دارند که بایستی برای معرفی و استفاده از تجربیات آنها برنامه های رسانه ای در سطح گسترده تهیه و توسط رسانه ملی بعنوان یک رسالت اجتماعی در گسترش نوآوری مردمی ارایه شوند .
علی اکبر سعیدی کیا