15 ژوئن 2022 – معمای منشا مرگ سیاه تا حدودی در سایت KaraDjigach در کوه های تیان شان قرقیزستان – محل این کاوش در سال 1886 – که در آن دانشمندان مدرن DNA بقایای بقایای محل دفن باستانی را بازیابی و آزمایش کردند.
یک بیماری همه گیر مرگبار با منشأ مرموز ، ممکن است مانند یک عنوان مدرن به نظر برسد، اما دانشمندان قرن ها را صرف بحث در مورد منبع مرگ سیاه کرده اند که جهان قرون وسطی را ویران کرد. به گفته محققانی که می گویند پس از تجزیه و تحلیل DNA از بقایای یک محل دفن باستانی، منبع طاعون را در منطقه ای از قرقیزستان شناسایی کرده اند.
فیلیپ اسلاوین، مورخ و بخشی از تیمی که کارش را در مجله نیچر منتشر شد، گفت: «ما در واقع توانستیم تمام آن مناقشات چند صد ساله درباره منشأ مرگ سیاه را از بین ببریم.مرگ سیاه اولین موج یک بیماری همه گیر تقریبا 500 ساله بود. بر اساس برآوردها، تنها در مدت هشت سال، از سال 1346 تا 1353، 60 درصد از جمعیت اروپا، خاورمیانه و آفریقا را کشته است.
اسلاوین، دانشیار دانشگاه استرلینگ در اسکاتلند که “همیشه مجذوب مرگ سیاه” بوده است، سرنخ جالبی را در اثری در سال 1890 یافت که یک محل دفن باستانی را در شمال قرقیزستان کنونی توصیف می کند.
گزارش از افزایش تدفینها در سالهای 1338-1339 میدهد و چندین سنگ قبر نشان میدهد که افراد «براثر طاعون مردهاند».
اسلاوین به خبرنگاران گفت: «وقتی یک یا دو سال با مرگ و میر بیش از حد مواجه میشوید، به این معنی است که چیزخاصی در آنجا اتفاق افتاده است.اما این فقط هر سالی نبود – 1338 و 1339 فقط هفت یا هشت سال قبل از مرگ سیاه بود.این یک سرنخ بود، اما چیزی بیشتر از این نبود بدون اینکه مشخص شود چه چیزی باعث کشته شدن افراد در محل شده است.برای آن، اسلاوین با متخصصانی که DNA باستانی را بررسی می کنند، همکاری کرد.
ماریا اسپیرو، محقق دانشگاه توبینگن و نویسنده این مطالعه توضیح داد که آنها DNA را از دندان های هفت نفر که در محل دفن شده بودند استخراج کردند.
اسپیرو به خبرگزاری فرانسه گفت: از آنجایی که دندانها حاوی رگهای خونی زیادی هستند، به محققان “شانس بالایی برای تشخیص پاتوژنهای منتقله از خون که ممکن است باعث مرگ افراد شده باشند” میدهند.
سنگ قبر «سنماق»، یکی از اولین قربانیان طاعون که در سال 1338 یا 1339 در شمال قرقیزستان کنونی دفن شد، دارای کتیبه ای است که روی آن نوشته شده است «او از طاعون مرده است».
اسپیرو گفت: «یکی از ضربههایی که توانستیم به دست بیاوریم، ضربهای برای یرسینیا پستیس بود، که بیشتر به عنوان طاعون شناخته میشود.او افزود که DNA همچنین “الگوهای آسیب مشخصه” را نشان می دهد و نشان می دهد که “آنچه ما با آن سر و کار داشتیم عفونتی بود که فرد باستانی در زمان مرگ خود حمل می کرد.”
شروع مرگ سیاه با رویدادی به اصطلاح “بیگ بنگ” مرتبط است، زمانی که گونه های موجود طاعون که توسط کک ها روی جوندگان حمل می شود، ناگهان متنوع شدند.دانشمندان فکر می کردند که ممکن است در اوایل قرن دهم اتفاق افتاده باشد اما نتوانسته بودند تاریخی را مشخص کنند.
تیم تحقیقاتی با زحمت ژنوم Y. pestis را از نمونههای خود بازسازی کردند و دریافتند سویه در محل دفن مربوط به قبل از تنوع است.
و جوندگانی که اکنون در منطقه زندگی می کنند نیز مشخص شد که حامل همان سویه باستانی هستند و به تیم کمک کرد تا نتیجه گیری کند که “بیگ بنگ” باید در جایی در منطقه در پنجره ای کوتاه قبل از مرگ سیاه اتفاق افتاده باشد.
به گفته مایکل کنپ، دانشیار دانشگاه اوتاگو نیوزلند که در این مطالعه شرکت نداشت، این تحقیق دارای محدودیتهای اجتنابناپذیری است، از جمله حجم نمونه کوچک.
Knapp گفت: «دادههای افراد، زمانها و مناطق بسیار بیشتر… واقعاً به روشن شدن معنای واقعی دادههای ارائهشده در اینجا کمک میکند.اما او اذعان کرد که یافتن نمونههای اضافی ممکن است دشوار باشد، و با این وجود این تحقیق را “واقعا ارزشمند” ستود.
سالی واسف، دیرینهشناسی در دانشگاه فناوری کوئینزلند، گفت که این کار امیدی را برای باز کردن دیگر اسرار علمی باستانی ایجاد میکند.
او به خبرگزاری فرانسه گفت: “این مطالعه نشان داده است که چگونه بازیابی DNA باستانی میکروبی قوی می تواند به کشف شواهدی برای حل بحث های طولانی مدت کمک کند.”