قریب به نیم قرن است که از اجرای برنامه های توسعه در کشورمان می گذرد و بخش عمده ای از فعالیت های دولتی به ویژه پس از دهه ی۵۰ به تعریف و اجرای انواع پروژه های عمرانی زیر بنایی اختصاص یافته است . اگر توجه شود این پروژه ها عمدتا در راستای ظرفیت سازی رای انواع فعالیت ها بوده است . در حالیکه بیشترین سهم توسعه صنعتی از این امور در صنعت نفت و دفاع و برخی دیگر انجام شده است و صنایع تولیدی دیگر کمتر از آن بهره مند شده اند . از حدود یک دهه قبل بحث های مدیریت در مراکز پیشرفته مطالعات و تحقیقات به این سمت رفت که در عرصه ی بین المللی آیا ظرفیت سازی اولویت است یا قابلیت سازی برای استفاده بهینه هرجه بیشتر از این ظرفیت ها. حتی در زمینه های فناوری های پیشرفته . مرکزیت این بحث ها با توجه به موضوعات محیط زیست و رشد جمعیت و کمبود های منابع زمین نسبت به رشد مصرف انبوه بود .
هم اکنون اهمیت این موضوع در دنیا با شیوع ویروس کرونا شدت بیشتری یافته است و موضوع مصرفگرایی را حاد تر نموده است . در همین راستا در تاریخ ۱۹ خرداد وزیر اقتصاد صحبت هایی نموده که قسمت هایی از آن را درج می کنیم .
سخنان وی در روزنامه اطلاعات چنین درج شده است :
- برای رسیدن به رشد اقتصادی پایدار و اشتغالزا، در همین شرایطی که با تحریم مواجه هستیم، باید به دو مساله توجه کنیم که اول، سرمایه‌گذاری برای ایجاد ظرفیت جدید تولید و دوم، سیاستگذاری برای بالا بردن نرخ بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود است.
- نرخ بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود حدود ۵۵درصد است که اگر به ۷۵تا ۸۰درصد افزایش یابد، به جهش مناسب در تولید دست خواهیم یافت.
- در هشت سال گذشته، در برخی سال‌ها رشد سرمایه‌گذاری منفی اما در بیشتر سال‌ها مثبت بوده است.
- بخش زیادی از واردات ما مربوط به کالاهای واسطه ای و سرمایه است که رشد نرخ ارز باعث افزایش هزینه تمام شده کالا می‌شود.
- در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات افت زیادی داشته است که باید به آن توجه داشت .
توجه به این نکات مشخص می سازد که اگر کمبود منابع برای سرمایه گذاری های جدید وجود دارد که امری مهم است اما از سرمایه گذاری های قبلی فقط ۵۵ درصد استفاده می شود و این بدان معناست که موارد جدید هم به همین وضع دچار می شوند . یعنی اولویت با افزایش ضریب بهر ه وری از منابع است . در این راستا است که:
نوآوری شکل می گیرد.
سیستمهای مدیریت اصلاح می شوند.
نیروی انسانی به مهارت های بالاتر دست می یابند.
سازمانها به تاب آوری بیشتری مجهز می شوند.
و………………….
