بر اساس تعاریف جاری در ادبیات مدیریتی یک راه حل جایگزین می تواند شامل یک روش کار و یا ماده، جزء یا روش ساخت و ساز باشد که به طور کامل یا جزئی با روش های ارائه شده در راه حل های قابل قبول یا روش های تأیید متفاوت باشد. به هر دلیلی، یک رویکرد غیرعمومی و مبتنی بر طراحی برای اغلب کار ها مورد نیاز است.
در فرایند ها ، ایجاد راهحلهای جایگزین برای موقعیتهای مشکل، جزء کلیدی حل مؤثر مشکل است. این فرآیند برای تولید انواع گزینه های بالقوه برای مدیریت یک مشکل استفاده می شود که از میان آنها می توان موثرترین رویکرد یا ترکیبی از رویکردها را برای اجرا انتخاب کرد.
ارزیابی راه حل های جایگزین شامل تجزیه و تحلیل، بحث و بررسی است. چرخه های تکراری تحلیل گاهی لازم است. ممکن است برای اثبات امتیازدهی و نتیجهگیری به تحلیلهای پشتیبانی، آزمایش، نمونهسازی، آزمایشی یا شبیهسازی نیاز باشد. اما بطور معمول موارد زیر دارای اهمیت هستند :
مرحله 1 شناسایی راه حل های جایگزین برای مشکل. معمولاً بیش از یک راه برای حل یک مشکل وجود دارد.
تمام راه حل های معقول و عملی باید شناسایی و شرح داده شود. و سپس تصمیم گیری شود .با این حال، این تصمیمات اولیه هستند و بسته به ماهیت و پیچیدگی پروژه ممکن است نیاز به بررسی و تایید در مراحل بعدی در مراحل 2 و 3 داشته باشند.
در برخی موارد، پیشنهاد دهنده ممکن است به این نتیجه برسد که آن روش را ادامه ندهد.
مرحله 2 تهیه یک توصیف فیزیکی از محیطی که موضوع در آن واقع می شود، و یک فهرست کلی از محیط های طبیعی، اجتماعی و اقتصادی که باید هنگام بررسی اثرات یک پروژه در آن منطقه در نظر گرفته شود.
مرحله 3 شناسایی بزرگی اثرات مثبت و منفی خالص هر راه حل جایگزین در مرحله 1، با توجه به عوامل محیطی شناسایی شده در مرحله 2. شناسایی اقدامات کاهش ضرر ها و یا عدم النفع ها .
مرحله 4 ارزیابی همه راه حل های جایگزین معقول، شناسایی شده در مرحله 1، با در نظر گرفتن عوامل محیطی و سایر عوامل شناسایی شده در مراحل 2 و 3.
برای راهکار هایی که نسبتاً ساده و بدون مناقشه هستند، این مرحله ممکن است منجر به شناسایی اولیه یک راه حل پیشنهادی شود که باید در مرحله 5 بعدی به تصمیم گیرنده منتقل شود. این مزیت را دارد که بازبینان ایده بهتری از نتیجه گیری اولیه پیشنهاد دهنده و به بازبینان اجازه می دهد تا توجه خود را روی راه حل پیشنهادی متمرکز کنند.
مهم است که راه حل پیشنهادی نه به عنوان یک تصمیم، بلکه به عنوان یک اولویت اولیه بر اساس ارزیابی منطقی اطلاعات موجود ارائه شود. ورودی عمومی در این مرحله برای کمک به پیشنهاد دهنده با ارائه اطلاعات اضافی، در بررسی ارزیابی و رسیدن به بهترین تصمیم ضروری و مهم است.
مرحله 5 مشاوره تصمیم سازان با تصمیم گیران است .
مرحله 6 انتخاب یا تأیید راه حل ترجیحی برای مشکل یا فرصت با در نظر گرفتن ورودی ها و نظرات دریافتی از سازمان های بررسی و مردم و پس از ارزیابی اثرات گزینه های مختلف است . بسته به موقعیت، راه حل ترجیحی ممکن است شامل ترکیبی از راه حل های جایگزین به جای یک نتیجه واحد باشد.