
۱۷ نوامبر ۲۰۲۵، امیر خولام -زنبور عسل باغی (Bombus hortorum)، بارتون فیلدز، ابینگدون -ویکیمدیا کامنز
زنبورهای عسل میتوانند فلشهای نقطهای و خط تیره را به روشی شبیه به کد مورس از هم جدا کنند. محققان دانشگاه کوئین مری لندن این حشرات را آموزش دادند تا از مدت زمان یک نشانه نوری برای تصمیمگیری در مورد محل جستجوی غذا استفاده کنند.
این مطالعه یک مهارت زمانبندی را که قبلاً فقط در انسانها و چند مهرهدار دیده شده بود، آشکار میکند.
این تیم بر روی زنبور عسل Bombus terrestris تمرکز کرد. آنها یک هزارتو ساختند که با دو دایره که چشمکهای بلند یا کوتاه ساطع میکردند، تجهیز شده بود.
یک چشمک کوتاه، قند را نشان میداد، در حالی که یک چشمک بلند، محلول تلخی را که زنبورها به طور طبیعی از آن اجتناب میکنند، هشدار میداد. محققان موقعیت هر نشانه را در سراسر هزارتو تغییر دادند تا از میانبرها جلوگیری کنند.زنبورها شروع به حرکت مستقیم به سمت مدت زمان مرتبط با قند کردند. هنگامی که آنها انتخابهای ثابتی نشان دادند، تیم پاداش را حذف کرد و چشمکها را ادامه داد.
این آزمایش بررسی کرد که آیا زنبورها به جای بو یا ردهای باقی مانده، به زمانبندی متکی هستند یا خیر. اکثر زنبورها همچنان مدت زمان صحیح را انتخاب میکردند.
الکس دیویدسون، دانشجوی دکترا، این پروژه را به همراه دکتر الیزابتا ورساچه رهبری کرد.
دیویدسون گفت: «ما میخواستیم بفهمیم که آیا زنبورهای عسل میتوانند تفاوت بین این مدت زمانهای مختلف را یاد بگیرند یا خیر، و دیدن اینکه آنها این کار را انجام میدهند بسیار هیجانانگیز بود.»
او زمینهای در مورد غیرطبیعی بودن این کار اضافه کرد. «از آنجایی که زنبورها در محیط طبیعی خود با محرکهای چشمکزن مواجه نمیشوند، قابل توجه است که آنها میتوانند در این کار موفق شوند.»
او گفت که این توانایی زمانبندی ممکن است مهارتی را که برای حرکت یا ارتباط استفاده میشود، گسترش دهد.
او همچنین اظهار داشت که این ممکن است منعکس کننده “یک جزء اساسی سیستم عصبی باشد که در ذات خواص نورونها وجود دارد.”
دانشمندان هنوز در تلاشند تا توضیح دهند که چگونه حشرات فواصل کوتاه را دنبال میکنند. سیستمهای زمانبندی شناخته شده مانند ریتمهای شبانهروزی برای جدا کردن یک نقطه از یک خط تیره، خیلی کند عمل میکنند.
محققان در مورد اینکه آیا حیوانات به یک ساعت داخلی واحد یا چندین ساعت همپوشانی متکی هستند، بحث میکنند. یافتههای جدید به دانشمندان راهی واضح برای آزمایش این ایدهها میدهد.مغز حشرات کوچک است، کوچکتر از یک میلیمتر مکعب. با این حال، زنبورها وظیفهای را انجام دادند که نیاز به زمانبندی دقیق دارد.
این موضوع سوالاتی را در مورد چگونگی تکامل تواناییهای شناختی پیچیده با حداقل سختافزار عصبی مطرح میکند.همچنین به محققان مدلی برای بررسی تصمیمات مبتنی بر زمان در گونههای مختلف میدهد.
وی گفت بسیاری از رفتارها به پردازش زمان بستگی دارند. او گفت: “بسیاری از رفتارهای پیچیده حیوانات، مانند ناوبری و ارتباطات، به تواناییهای پردازش زمان بستگی دارند.”
او خاطرنشان کرد که مقایسه گستردهتر در گونهها به توضیح چگونگی تکامل این تواناییها کمک خواهد کرد.
او افزود که زمانبندی کارآمد در مغزهای کوچک میتواند پیشرفت در سیستمهای مصنوعی را هدایت کند. او گفت: «مدت زمان پردازش در حشرات، گواهی بر یک راهحل پیچیده با استفاده از حداقل زیرلایه عصبی است.»
او افزود که این کارایی برای شبکههای مصنوعی مقیاسپذیر که میتوانند «از هوش بیولوژیکی الهام بگیرند» اهمیت دارد.
این مطالعه در مجله Biology Letters منتشر شده است.












