07/11/2025 – نوشته هانا داکتر لوب- صحنه‌ای برای COP30-حق نشر حق نشر 2025 آسوشیتدپرس.
ده‌ها هزار نفر قرار است در بلم، برزیل، برای COP30، کنفرانس سالانه آب و هوای سازمان ملل متحد، گرد هم آیند.
پس از یکی از گرم‌ترین سال‌های ثبت شده، رویدادهای شدید آب و هوایی بی‌شمار و ذوب بی‌سابقه یخ‌ها، خطرات زیادی وجود دارد. سازمان ملل متحد می‌گوید انتشار گازهای گلخانه‌ای اکنون باعث خواهد شد دمای جهانی از 1.5 درجه سانتیگراد فراتر رود، که به احتمال زیاد در دهه آینده اتفاق خواهد افتاد.
امسال همچنین نمایندگانی از یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای در جهان، یعنی ایالات متحده، در این کنفرانس حضور نخواهند داشت. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در اولین روز ریاست جمهوری خود در ژانویه ۲۰۲۵، روند خروج کشور از توافق‌نامه پاریس را آغاز کرد که آن را «کلاهبرداری» توصیف کرد. خروج رسمی در ژانویه انجام خواهد شد.
COP مخفف «کنفرانس طرفین» است و «طرفین» دولت‌های امضاکننده کنوانسیون چارچوب سازمان ملل در مورد تغییرات اقلیمی (UNFCCC) هستند. این سی‌امین دوره از این جلسات است، از این رو COP30 نامیده می‌شود.
این اجلاس سالانه که توسط سازمان ملل متحد برگزار می‌شود، رهبران جهان، دانشمندان، سازمان‌های غیردولتی و سایر ذینفعان را برای بحث در مورد تلاش‌های جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی گرد هم می‌آورد.
کنفرانس امسال، یک دهه پس از گرد هم آمدن کشورها برای تصویب توافق‌نامه اقلیمی پاریس در COP21 را گرامی می‌دارد. این لحظه مهم تغییرات اقلیمی، نزدیک به ۲۰۰ کشور را به محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از سطح پیش از صنعتی شدن متعهد کرد.اجلاس امسال از ۱۰ نوامبر تا ۲۱ نوامبر برگزار خواهد شد.
رهبران جهان در ۶ و ۷ نوامبر به عنوان بخشی از اجلاس رهبران جهانی اقدام اقلیمی تشکیل جلسه می‌دهند. این یک دوره مقدماتی است که در آن سران کشورها می‌توانند قبل از شروع مذاکرات واقعی با یکدیگر ملاقات کنند.
از آنجا، قرار است مذاکرات تا ۲۱ نوامبر ادامه یابد. با این حال، تلاش برای توافق بر سر یک توافق نهایی اغلب به این معنی است که آنها به پایان می‌رسند، به طوری که COP29 در باکو، آذربایجان، سال گذشته رسماً ۳۵ ساعت پس از تاریخ پایان برنامه‌ریزی شده اولیه خود به پایان رسید.
طولانی‌ترین زمان برای یک COP، COP25 در مادرید در سال ۲۰۱۹ بود که با بیش از ۴۰ ساعت تأخیر به پایان رسید.
COP30 در بلم، برزیل برگزار می‌شود. اگرچه این کنفرانس قبلاً در آمریکای جنوبی برگزار شده است، اما این اولین بار است که به برزیل می‌آید. همچنین اولین باری است که گروه‌ها در جنگل‌های بارانی آمازون گرد هم می‌آیند.
برگزارکنندگان برزیلی کنفرانس امسال را “COP جنگل” نامیده‌اند و لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس جمهور برزیل، نیز امسال را “COP حقیقت” اعلام کرده است.
به گفته آندره کوریا دو لاگو، رئیس منصوب COP30، این مکان به طور خاص انتخاب شده است تا رهبران جهان “رو در رو با بحران آب و هوا روبرو شوند”. بلم در حاشیه جنگل‌های بارانی آمازون واقع شده است، منطقه‌ای که در معرض تهدید تغییرات اقلیمی و جنگل‌زدایی قرار دارد.
خود این شهر به طرز باورنکردنی مستعد تغییرات اقلیمی است: ۴۰ درصد از آن پایین‌تر از سطح دریا است و اکثر مردم در خیابان‌های بدون درخت زندگی می‌کنند. بلم همچنین یکی از فقیرترین مناطق برزیل است و بیشتر ۲.۵ میلیون نفر جمعیت آن در محله‌های فقیرنشین زندگی می‌کنند.
با وجود دو سال تلاش برای آماده‌سازی شهر برای هجوم مهمانان، شکایاتی در مورد محدود بودن محل اقامت مقرون به صرفه پیش از اجلاس وجود داشته است. طبق گزارش‌ها، برخی از مالکان، ساکنان را بیرون کرده‌اند تا سعی کنند از بازدیدکنندگان COP30 سود ببرند.
“فکر می‌کنید گرینگوها بی‌خبرند؟”: شرکت‌کنندگان COP30 از افزایش قیمت اقامتگاه‌ها در بلم آسیب دیدند. COP30 متفاوت خواهد بود: برزیل می‌خواهد رهبران جهان مستقیماً با بحران آب و هوا روبرو شوند.
در اوایل امسال، به دلیل ادعاهایی مبنی بر اینکه بخشی از جنگل‌های بارانی برای ساخت جاده‌ای جهت بهبود دسترسی برای مذاکرات بین‌المللی پاکسازی شده است، جنجال‌های بیشتری به پا کرد. مقامات COP30 ارتباط پروژه زیرساختی با کنفرانس را انکار کردند.دولت برزیل همچنین اخیراً حفاری نفت در نزدیکی رودخانه آمازون را تصویب کرد و این امر سوالاتی را در مورد اعتبارنامه‌های اقلیمی این کشور پیش از اجلاس مطرح کرد.
تا روز شنبه، ۲ نوامبر، کمتر از ۶۰ رهبر جهان حضور خود را در کنفرانس امسال تأیید کرده بودند. این تعداد کمتر از سال‌های گذشته است، چرا که حدود ۱۰۰ رهبر جهان سال گذشته برای COP29 به باکو در آذربایجان سفر کردند.
آنتونیو کاستا، رئیس شورای اروپا و اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، برای سخنرانی در جلسه روز پنجشنبه وارد بلم شده‌اند. نخست وزیر بریتانیا، سر کی‌یر استارمر، و شاهزاده ویلیام (به نمایندگی از پادشاه چارلز) نیز در این جلسه حضور دارند. از دیگر رهبران جهان اتحادیه اروپا که در این جلسه حضور دارند می‌توان به امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، و فردریش مرتس، صدراعظم آلمان، اشاره کرد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در این جلسه شرکت نخواهد کرد، که با توجه به اظهارات اخیرش مبنی بر اینکه تغییرات اقلیمی «بزرگترین کلاهبرداری» است، جای تعجب ندارد. او همچنین هیچ مقام عالی رتبه‌ای را به جای خود اعزام نخواهد کرد. ایالات متحده رسماً در ژانویه 2026 از توافق پاریس خارج خواهد شد.
شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، نیز در این جلسه شرکت نمی‌کند، اما هیئتی را به جای خود فرستاده است.
کنفرانس COP30، ده سال پس از توافق پاریس و در نقطه‌ای حیاتی برای برنامه‌های اقلیمی امضاکنندگان آن برگزار می‌شود. بخش اصلی این پیمان، طرفین را ملزم می‌کند که هر پنج سال یکبار تعهدات به‌روزرسانی‌شده‌ای را که به عنوان مشارکت‌های ملی تعیین‌شده (NDC) شناخته می‌شوند، ارائه دهند که نحوه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و سازگاری با تغییرات اقلیمی را مشخص می‌کند.
از طرفین خواسته شد تا NDC های خود را برای سال ۲۰۳۵ تا فوریه امسال ارائه دهند، اما ۹۵ درصد از دولت‌ها این مهلت را از دست دادند. سپس از آنها خواسته شد تا پایان سپتامبر آنها را ارائه دهند، اما هنوز تنها ۶۰ طرف که ۶۳ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان را پوشش می‌دهند، موفق به ارائه به موقع آنها شدند. اتحادیه اروپا این هفته اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را نهایی کرد.
ارائه این برنامه‌ها احتمالاً بزرگترین چالشی بود که دولت‌ها پیش از اجلاس با آن روبرو بودند و میزان بلندپروازی آنها احتمالاً یکی از معیارهای موفقیت آنها در سال جاری خواهد بود.
تحلیلی از برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) پیش از کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP30) نشان داده است که اگرچه توافق پاریس تا حدودی مؤثر است، اما اقدامات گسترده‌تری برای کند کردن تغییرات اقلیمی مورد نیاز است.
ملانی رابینسون، مدیر جهانی آب و هوا، اقتصاد و دارایی در موسسه منابع جهانی، می‌گوید: «در بلم، رهبران باید در مورد یک پاسخ جهانی قاطع برای رسیدگی به این کمبود توافق کنند.»
کنفرانس امسال شامل بحث‌هایی در مورد تلاش‌های لازم برای محدود کردن افزایش دمای جهانی، NDC های جدید ارائه شده در سال جاری و پیشرفت تعهدات انجام شده در اجلاس سال گذشته خواهد بود.
سایر حوزه‌های اصلی مورد بحث عبارتند از سازگاری با آب و هوا، اقیانوس‌ها، امور مالی، سوخت‌های فسیلی و جنگل‌ها.با شروع مذاکرات، پیام اصلی واضح است: زمان در حال گذر است و اقدام فوری لازم است. و غیبت ایالات متحده برای سیاست‌های اقلیمی نویدبخش نیست.
لولا در یک سخنرانی گفت: «پنجره فرصتی که برای اقدام داریم به سرعت در حال بسته شدن است. نیروهای افراطی برای کسب امتیاز انتخاباتی دروغ می‌بافند و نسل‌های آینده را در مدلی منسوخ گرفتار می‌کنند که نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی و تخریب محیط زیست را تداوم می‌بخشد.»
