۳۱ اکتبر ۲۰۲۵، عکس از نویسنده: امیر خُلَم-تصویری از نانوذرات تقویت‌کننده سیستم ایمنی که تومورهای تخمدان را هدف قرار می‌دهند .
دانشمندان MIT نانوذراتی طراحی کرده‌اند که می‌توانند باعث شوند ایمونوتراپی سرطان در برابر تومورهای تخمدان، یکی از مقاوم‌ترین سرطان‌ها به درمان، بهتر عمل کند.این سیستم جدید یک مولکول فعال‌کننده سیستم ایمنی به نام IL-12 را مستقیماً به تومورها منتقل می‌کند و به سلول‌های ایمنی بدن کمک می‌کند تا با آنها مبارزه کنند.هنگامی که این رویکرد روی موش‌ها آزمایش شد، در بیش از ۸۰ درصد موارد سرطان متاستاتیک تخمدان را از بین برد.
هدف ایمونوتراپی سرطان آموزش سیستم ایمنی برای حمله به تومورها است. اما سرطان تخمدان اغلب این پاسخ را تضعیف می‌کند.مهارکننده‌های نقاط کنترل، دسته‌ای از داروها که “ترمز” سلول‌های ایمنی را آزاد می‌کنند، برای برخی از سرطان‌ها مؤثر بوده‌اند، اما به ندرت در برابر تومورهای تخمدان موفق بوده‌اند.
ایوان پیرس، نویسنده اصلی این مطالعه و اکنون محقق فوق دکترا در بیمارستان زنان و بریگام، گفت: “مشکل سرطان تخمدان این است که هیچ‌کس گاز نمی‌دهد. بنابراین، حتی اگر ترمز را بردارید، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.”
IL-12 می‌تواند با فعال کردن سلول‌های T و سایر مبارزان ایمنی، به عنوان آن شتاب‌دهنده گمشده عمل کند.با این حال، دوزهای زیاد IL-12 باعث عوارض جانبی جدی، از جمله التهاب، سمیت کبدی و در برخی موارد، مرگ می‌شود.
تیم MIT با اتصال IL-12 به نانوذراتی که آن را به آرامی درون تومورها آزاد می‌کنند، به جای اینکه به یکباره در بدن پخش شوند، بر این مشکل غلبه کرد.نانوذرات از قطرات چربی کوچکی به نام لیپوزوم تشکیل شده‌اند که با پلیمری به نام پلی-ال-گلوتامات (PLE) پوشانده شده‌اند.
این پوشش به آنها کمک می‌کند تا سلول‌های تومور تخمدان را مستقیماً هدف قرار دهند. این تیم با استفاده از یک پیوند دهنده شیمیایی پایدار به نام مالیمید، IL-12 را به لیپوزوم‌ها متصل کرد تا مولکول به تدریج طی حدود یک هفته آزاد شود.
پیرس گفت: “با فناوری فعلی خود، ما این شیمی را بهینه می‌کنیم تا سرعت آزادسازی کنترل‌شده‌تری وجود داشته باشد و این به ما امکان می‌دهد اثربخشی بهتری داشته باشیم.”
رهاسازی آهسته و پیوسته از عوارض جانبی خطرناک جلوگیری کرده و سلول‌های ایمنی را در محیط تومور فعال نگه می‌دارد. در آزمایش‌ها، نانوذرات IL-12 به تنهایی تومورها را در حدود 30 درصد از موش‌ها از بین بردند.
هنگامی که با مهارکننده‌های ایست بازرسی ترکیب شدند، میزان موفقیت حتی در مدل‌های سرطان تخمدان تهاجمی یا مقاوم به دارو به بیش از 80 درصد افزایش یافت.
پائولا هاموند، استاد موسسه MIT و نویسنده ارشد این مطالعه، گفت که این طرح به سرطان کمک می‌کند تا به سیستم ایمنی بیاموزد که آن را تشخیص دهد.
هاموند گفت: “آنچه واقعاً هیجان‌انگیز است این است که ما می‌توانیم IL-12 را مستقیماً در فضای تومور تحویل دهیم. و به دلیل نحوه طراحی این نانوماده برای انتقال IL-12 به سطوح سلول‌های سرطانی، ما اساساً سرطان را فریب داده‌ایم تا سلول‌های ایمنی را تحریک کند تا خود را در برابر آن سرطان مسلح کنند.»
این درمان همچنین حافظه ایمنی طولانی‌مدت ایجاد کرد.وقتی محققان ماه‌ها بعد سلول‌های سرطانی را دوباره وارد بدن موش‌های درمان‌شده کردند، سیستم ایمنی آنها را قبل از اینکه تومورها دوباره رشد کنند، از بین برد.
تیم MIT، که با مرکز نوآوری فناوری دشپاند همکاری می‌کند، اکنون در حال تدوین برنامه‌هایی برای پیشبرد این درمان به سمت استفاده بالینی است.
این مطالعه در مجله Nature Materials منتشر شده است.
