تصویری از یک صخره مرجانی در زیر آب -کپی‌رایت عکس از فرانچسکو اونگارو در Unsplash
06/10/2025 – نوشته هانا داکتر لوب –
یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که امواج گرمایی دریایی می‌توانند تأثیر پنهانی بر موجودات میکروسکوپی در اقیانوس داشته باشند.
این تحقیق که در Nature Communications منتشر شده است، نشان می‌دهد که چگونه دمای بیش از حد می‌تواند شبکه‌های غذایی اقیانوس را تغییر دهد و بر توانایی اکوسیستم در مبارزه با تغییرات آب و هوایی تأثیر بگذارد.
گرمایش همچنین می‌تواند بر چرخه کربن اقیانوس تأثیر بگذارد، که فرآیندی مهم برای کاهش کربن در جو است.
موج‌های گرمایی دریایی رویدادهای گرمایش طولانی مدتی هستند که می‌توانند از هفته‌ها تا سال‌ها ادامه داشته باشند. زمین در حال تجربه افزایش بی‌سابقه‌ای از امواج گرمایی دریایی است که به طور بالقوه اقیانوس‌ها را به «نقطه اوج» می‌رساند. تابستان امسال، پرتغال بالاترین دمای دریا را تاکنون تجربه کرد. دریای مدیترانه نیز شاهد دمای سطح دریا با رکوردشکنی بود.
مطالعه جدید، خلیج آلاسکا را بیش از یک دهه رصد کرد و چگونگی عملکرد موجودات میکروسکوپی در طول امواج گرمایی دریایی را ارزیابی کرد. در این مدت، خلیج فارس دو موج قابل توجه را تجربه کرد، یکی از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ و دیگری از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰.
آنها دریافتند که این امواج گرمایی بر فیتوپلانکتون‌های گیاه‌مانند تأثیر گذاشت. این اختلالات بر توانایی اقیانوس در انتقال کربن به اعماق دریا و ایجاد یک حائل در برابر تغییرات اقلیمی تأثیر گذاشت.
“اختلال در پمپ کربن بیولوژیکی اقیانوس”
اقیانوس نقش مهمی در چرخه کربن ایفا می‌کند و حدود یک چهارم دی اکسید کربن منتشر شده از فعالیت‌های انسانی را جذب می‌کند.
ماریانا بیف، نویسنده اصلی از گروه علوم اقیانوس در دانشکده روزنستیل، توضیح می‌دهد که این [آب/اقیانوس/…] به عنوان یک «تسمه نقاله» عمل می‌کند و کربن را از سطح به اعماق اقیانوس می‌آورد. موجودات میکروسکوپی که پایه شبکه غذایی اقیانوس را تشکیل می‌دهند، مانند باکتری‌ها و فیتوپلانکتون‌ها، بخش کلیدی این فرآیند هستند.
بلیف می‌گوید: «تحقیقات ما نشان داد که این دو موج گرمایی دریایی بزرگ، جوامع پلانکتون‌ها را تغییر داده و پمپ کربن بیولوژیکی اقیانوس را مختل کرده‌اند. تسمه نقاله حامل کربن از سطح به اعماق دریا مسدود شده و خطر بازگشت کربن به جو را به جای حبس شدن در اعماق اقیانوس افزایش می‌دهد.»
اقیانوس می‌تواند بر رویدادهای شدید در خشکی تأثیر بگذارد. امواج گرمایی دریایی می‌توانند طوفان‌ها، خشکسالی‌ها و تندبادها را بدتر کنند. گرمای شدید می‌تواند بر سایر جوامع دریایی، مانند صخره‌های مرجانی و دلقک‌ماهی‌ها، تأثیر بگذارد.
محققان بر لزوم نظارت بیشتر بر اقیانوس‌ها برای درک کامل چگونگی تأثیر موج‌های گرمایی بر اکوسیستم‌ها، شیلات و آب و هوا تأکید کردند.
کن جانسون، یکی از نویسندگان مقاله و دانشمندی در مؤسسه تحقیقات آکواریوم خلیج مونتری، می‌گوید: «این تحقیق فصل جدید و هیجان‌انگیزی را در نظارت بر اقیانوس‌ها رقم می‌زند. برای درک واقعی چگونگی تأثیر موج گرما بر اکوسیستم‌های دریایی و فرآیندهای اقیانوسی، به داده‌های مشاهده‌ای قبل، حین و بعد از این رویداد نیاز داریم.»
