
یک بولدوزر در ۱۰ آوریل ۲۰۲۵، در پرینستون، ایندیانا در ایالات متحده، زغال سنگ را جابجا میکند.کپیرایت عکس AP/جاشوا ای. بیکل، نوشته هانا داکتر-۲۲/۰۹/۲۰۲۵
یک گزارش جدید هشدار میدهد که کشورهای برتر تولیدکننده سوخت فسیلی در حال پیشبرد برنامههای گسترده نفت، گاز و زغال سنگ هستند که تعهدات جهانی اقلیمی را تضعیف میکند.
توافقنامه اقلیمی پاریس به دنبال حفظ افزایش دمای جهانی زیر ۲ درجه سانتیگراد و ترجیحاً محدود کردن آن به ۱.۵ درجه سانتیگراد است. برای انجام این کار، کشورها باید به سرعت سرمایهگذاری در زغال سنگ، نفت و گاز را کاهش دهند.
اما یک گزارش جدید نشان میدهد که برخی از بزرگترین کشورهای تولیدکننده سوختهای فسیلی، در حال برنامهریزی برای تولید سوختهای فسیلی حتی بیشتر از قبل هستند و این جاهطلبیهای اقلیمی را در معرض خطر قرار میدهند. در مجموع، دولتها قصد دارند تا سال ۲۰۳۰ تقریباً ۱۲۰ درصد بیشتر از سطوح مورد نیاز برای محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد، سوخت فسیلی تولید کنند.
وقتی به هدف «محافظتیتر» ۲ درجه سانتیگراد نگاه میکنیم، برنامههای آنها مستلزم تولید ۷۷ درصد بیشتر از آنچه برای محدود کردن گرمایش لازم است، است.
این گزارش که توسط موسسه محیط زیست استکهلم (SEI)، Climate Analytics و موسسه بینالمللی توسعه پایدار (IISD) نوشته شده است، تولید برنامهریزی شده و پیشبینی شده دولتها از زغال سنگ، نفت و گاز را ارزیابی میکند.
این گزارش این برنامهها را با سطوح تولید جهانی مورد نیاز برای مطابقت با هدف دمایی توافق پاریس مقایسه میکند. مطالعهای میگوید تغییرات اقلیمی، تلفات ناشی از موج گرما در اروپا را در تابستان امسال سه برابر کرده است.
کارشناسان ۲۰ کشور اصلی تولیدکننده سوخت فسیلی را تجزیه و تحلیل کردند: استرالیا، برزیل، کانادا، چین، کلمبیا، آلمان، هند، اندونزی، قزاقستان، کویت، مکزیک، نیجریه، نروژ، قطر، فدراسیون روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، امارات متحده عربی، بریتانیا و ایالات متحده. این کشورها در مجموع ۸۰ درصد از تولید سوخت فسیلی جهان را بر عهده دارند.
این «شکاف تولید» آخرین بار در سال ۲۰۲۳ ارزیابی شد. در آن زمان، شکاف تولید سوخت فسیلی ۱۱۰ درصد بالاتر از مسیر گرمایش ۱.۵ درجه سانتیگراد و ۶۹ درصد بیشتر از مسیر گرمایش ۲ درجه سانتیگراد بود.
از آن زمان، این شکاف افزایش یافته است. کشورها اکنون در حال برنامهریزی برای گسترش تولید زغال سنگ و گاز حتی بیشتر از دو سال پیش هستند. اکنون، به عنوان مثال، تولید برنامهریزیشده زغالسنگ برای سال ۲۰۳۰، ۷ درصد بیشتر از تخمینهای قبلی و تولید برنامهریزیشده گاز ۵ درصد بیشتر است.
گزارش ۲۰۲۵ همچنین نشان میدهد که با نگاهی به سال ۲۰۵۰، کل تولید سوخت فسیلی پیشبینیشده ۴.۵ برابر بیشتر از آنچه برای محدود کردن گرمایش به ۱.۵ درجه سانتیگراد مورد نیاز است و ۲.۵ برابر بیشتر از آنچه برای محدود کردن گرمایش به ۲ درجه سانتیگراد مورد نیاز است، خواهد بود.
دریک بروکهوف، نویسنده اصلی هماهنگکننده گزارش شکاف تولید و مدیر برنامه سیاست آب و هوا در مرکز ایالات متحده SEI، میگوید: «در حالی که بسیاری از کشورها به گذار به انرژی پاک متعهد شدهاند، به نظر میرسد بسیاری دیگر در استفاده از یک دستورالعمل وابسته به سوخت فسیلی گیر افتادهاند و تولید بیشتری نسبت به دو سال پیش برنامهریزی میکنند.»
طبق این گزارش، هر ۲۰ کشور هنوز هم حمایت مالی و سیاسی قابل توجهی برای تولید عمومی سوخت فسیلی ارائه میدهند.
بیش از نیمی از کشورها قصد دارند تولید گاز را به طور قابل توجهی افزایش دهند. و در حالی که کشورهایی مانند استرالیا، کلمبیا، اندونزی و قزاقستان گاز را به عنوان یک «سوخت گذار» میبینند، اما فاقد برنامههای صریح برای انجام این گذار هستند.
مطالعه نشان میدهد که آلودگی ناشی از غولهای سوخت فسیلی با موجهای گرمایی که هزاران نفر را کشتهاند، مرتبط است.شش کشور اهدافی را تعیین کردهاند که با اهداف ملی و جهانی خالص صفر همسوتر هستند. در اتحادیه اروپا، آلمان در حال برنامهریزی برای حذف سریع تولید زغال سنگ است. چین با «سرعتی بیسابقه» در حال استقرار فناوریهای تجدیدپذیر است و در حال حاضر به هدف خود برای ظرفیت خورشیدی و بادی تا سال 2030 رسیده است. کلمبیا و برزیل نیز برنامههای گذار انرژی را اتخاذ کردهاند.
امیلی گوش، نویسنده اصلی هماهنگکننده و مدیر برنامه گذار عادلانه در SEI US، میگوید: «دولتها باید متعهد به گسترش انرژیهای تجدیدپذیر، حذف تدریجی سوختهای فسیلی، مدیریت تقاضای انرژی و اجرای گذارهای انرژی جامعهمحور برای همسو شدن با تعهدات توافقنامه پاریس باشند. بدون این تعهدات، تأخیر بیشتر در اقدام، انتشار گازهای گلخانهای بیشتر را محدود کرده و تأثیرات اقلیمی را بر آسیبپذیرترین جمعیتهای جهان بدتر خواهد کرد.»