
۱۰ آگوست ۲۰۲۵، عکس از نویسنده: ماریا موچرینو -مارشال نی، فرمانده عقبنشینی در جریان عقبنشینی نهایی ناپلئون از مسکو پس از نبرد کراسنوی در سال ۱۸۱۲.تاریخ هاچینسون/ ویکیمدیا
در جریان عقبنشینی فاجعهبار ناپلئون از روسیه در سرمای شدید، ارتش ۶۰۰۰۰۰ نفری او بر اثر گرسنگی و بیماری از بین رفت. یک مطالعه جدید مشخص کرد که کدام عوامل بیماریزا در مرگ آنها نقش داشتهاند.
در ژوئن ۱۸۱۲، ناپلئون اول با ۵۰۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰۰ سرباز به مسکو حمله کرد، به امید فتح روسیه. با این حال، به گفته نویسندگان این مطالعه، آنها که خود را در شهری ویران شده منزوی یافتند، تصمیم گرفتند پاییز همان سال عقبنشینی کنند. با این حال، آنها نمیدانستند که زمستانهای روسیه وحشیانهتر از زمستانهای سربازان دشمن خواهد بود.
بین ۱۹ اکتبر ۱۸۱۲ و ۱۴ دسامبر ۱۸۱۲، ناپلئون به طرز فجیعی متحمل شکستی جبرانناپذیر شد. نزدیک به ۳۰۰۰۰۰ نفر در سرمای بیرحمانهای که بیماری و قحطی آن را تشدید میکرد، جان خود را از دست دادند.
در مطالعهای که در bioRxiv منتشر شد، نویسندگان این مطالعه ادامه دادند که پزشکی در آن زمان، جی. آر. ال. دِ کیرکهوف، کتابی در مورد بیماریهایی که سربازان را مبتلا میکرد، نوشت. او به طور خاص تیفوس را مستند کرد و او تنها کسی نخواهد بود که این بیماری را به عنوان عامل اصلی شناسایی میکند.
با این وجود، بیماریهایی که سربازان را مبتلا میکرد، همچنان موضوع بحث و مطالعه بودند. محققان انستیتو پاستور دانشگاه پاریس سیته و سایر مؤسسات، مجهز به روشهای پیشرفتهی aDNA، نمونههایی از سربازان ناپلئونی را دوباره تجزیه و تحلیل کردند. آنها اولین شواهد مستقیم از اینکه کدام عوامل عفونی ارتش ناپلئون را سرنگون کردند، ارائه دادند.
کدام عوامل بیماریزا ارتش ناپلئون را تحت تأثیر قرار دادند؟
محققان نمونههای DNA را از ۱۳ دندان متعلق به سربازان ناپلئونی که در یک گور دسته جمعی در ویلنیوس، لیتوانی دفن شده بودند، استخراج کردند. طبق این مطالعه، هر دندان تقریباً ۲۰ میلیون خوانش به محققان ارائه داد.
نویسندگان این مطالعه نوشتند: «از این تجزیه و تحلیل اولیه، فهرستی از گونهها با بیش از ۲۰۰ خوانش منحصر به فرد اختصاص داده شده به عوامل بیماریزای شناخته شده در حداقل یک نمونه ایجاد کردیم.»
آنها ادامه دادند: «این معیار ۱۴ گونهی کاندید را به همراه داشت.» «این موارد بر اساس تعداد k-mer، میزان تکثیر و پوشش تخمینی توسط KrakenUniq بیشتر ارزیابی شدند و بر اساس ارتباط اپیدمیولوژیک شناخته شده و معقول بودن آنها با توجه به زمینه نظامی اوایل قرن نوزدهم اروپا و علائم تاریخی مستند (مانند تب، اسهال، زردی) اولویتبندی شدند.»
آنها وجود دو باکتری را تأیید کردند: سالمونلا انتریکا، که باعث تب پاراتیفوئید میشود، و بورلیا رکورنتیس، تب عودکننده منتقله از شپش.
سالمونلا، بیماری مشابه تب تیفوئید، بدن را از طریق آب یا غذای آلوده آلوده میکند. طبق گفته LBV، تب عودکننده منتقله از شپش باعث دورههایی از تب بالا، درد عضلانی و ضعف شدید میشود.
مطالعات دیگر قبلاً وجود شپش را در سربازان ناپلئونی یافته و قطعاتی از DNA ریکتزیا پرووازکی را شناسایی کردهاند. جدیدترین مطالعه هیچ اثری از آن یا بارتونلا کینتانا، تب خندق، پیدا نکرده است. محققان در گذشته معتقد بودند که این عوامل بیماریزا سربازان را آلوده کرد. معلوم شد که این اشتباه بوده است.
LBV ادامه داد که سربازان گرسنه، چغندر ترشی را که در بشکههایی در خانههای متروکه در لیتوانی نگهداری میشد، مصرف میکردند. این بشکههای چغندر شور در هر خانهای وجود داشت، بنابراین آنها آب چغندر را مینوشیدند و ترشیها را میخوردند که باعث اسهال و تحریک دستگاه گوارش آنها میشد. با این توصیف، محققان آن را با تب پاراتیفوئید مرتبط دانستند. شپشهایی که لباسهای آنها را آلوده کرده بودند، این مردان ضعیف را بیشتر از پا درآوردند.
بالاخره، یک راز تاریخی که با اطلاعات نادرست و ادعاهای دروغین ساخته شده بود، پایان یافت. این مطالعه که در bioRxiv منتشر شد، اولین شواهد مستقیم را ارائه داد که نشان میدهد تب پاراتیفوئید، نه تیفوس، در تلفات وحشتناکی که ارتش ناپلئون متحمل شد، نقش داشته است.