رئیس دانشگاه اصفهان مطرح کرد:
رئیس دانشگاه اصفهان با بیان این که صنایع در کشور ما در حالت پیرو-سریع باقی مانده‌اند، برای رشد تولید و سرمایه‌گذاری در این بخش بر ضرورت تحول در نظام صنعت کشور سخن گفت و از 10 عامل مؤثر برای این منظور سخن گفت.
❖ نویسنده: احسان جدیدی یکشنبه 1404/01/24
رسول رکنی‌زاده در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «صاحب نیوز» با بیان این که شعار امسال رهبر انقلاب یعنی «سرمایه‌گذاری در تولید» در راستای شعار سال گذشته یعنی «جهش تولید با مشارکت مردم» است، عنوان کرد: در طول 60 الی 70 سال گذشته توسعه صنعتی در کشور ما با صنایع مونتاژ آغاز شد.
رئیس دانشگاه اصفهان ادامه داد: شیوه سرمایه‌گذاری در تولید عموماً در صنایع بزرگ بدین شکل است که ما تجهیزات، امکانات و دستگاه‌های مورد نیاز تولید محصول را از خارج کشور وارد می‌کنیم و محصولی که باید وارد می‌شد را خودمان در داخل تولید می‌کنیم.
وی گفت: یکی از مشکلاتی که این روند در سال‌های اخیر برای ما به وجود آورد این بود که حتی در پیشرفته‌ترین صنایع هم به عنوان یک پیرو-سریع باقی ماندیم که هرگاه محدودیتی در واردات ما پیش آمده است، بلافاصله دچار عقب‌ماندگی شده‌ایم و تولیدمان متوقف شده است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان تصریح کرد: این روش اگرچه برای حل نیازهای فوری کمک می‌کند اما در درازمدت نمی‌تواند ما را در جایگاهی قرار بدهد که مشکلات را به‌روز حل کنیم و نقش یک تولیدکننده واقعی را در جهان داشته باشیم. تولید دنیای امروز، تولید نوآوری است.
رکنی‌زاده با تأکید بر این که این موضوع را به عنوان نهاد علم و از منظر یک دانشگاهی بررسی کرده و بیان می‌کند، خاطرنشان کرد: عوامل مؤثر بر رشد و توسعه پایدار اقتصادی زیاد هستند که من 10 مورد را بیان خواهم کرد.
رئیس دانشگاه اصفهان توسعه زیرساخت‌ها برای پایداری یعنی برق، سوخت و اینترنت پایدار را اولین عامل مؤثر بر تولید عنوان کرد و گفت: تغییر فرایندهای تولید یا بهره‌برداری از ابزارهای دیجیتال یکی دیگر از مسائلی است که به شدت به آن نیاز داریم و نیاز داریم در زیرساخت‌ها نظام آرندی و نوآوری را در هر بخش به عنوان یک الزام مطرح کنیم.
وی افزود: در بسیاری از اوقات وقتی در بحران قرار می‌گیریم شروع به سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی می‌کنیم که هیچ سابقه علمی در کشور ندارند و همین مسأله سبب می‌شود بعد از یک دورانی در همین فناوری دوباره وابستگی شدید پیدا کرده و امکان توسعه نداشته باشیم.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: مثلاً اگر بخواهیم در برق خورشیدی سرمایه‌گذاری کنیم باید تمام تجهیزات مورد نیاز را از خارج وارد کنیم و چون هم‌زمان روی نوآوری و بخش تحقیق و توسعه کار نمی‌کنیم این صنایع بعد از مدتی امکان این که به عنوان صنعت بومی در دسترس ما قرار بگیرد نخواهند داشت. لذا اولین مسأله‌ای که در کنار توسعه زیرساخت‌ها مورد نیازمان است برقراری نظام R&D در تمام صنایع کوچک و متوسط و بزرگ است.
رکنی‌زاده دومین نیاز بخش تولید کشور را سرمایه انسانی عنوان و از ضرورت آموزش هدفمند و همراه با مهارت برای اهداف توسعه‌ای به سرمایه انسانی سخن گفت و افزود: نظام دانشگاهی باید در دوران حاضر به سمتی برود که 20 درصد کارش برای فراتر از علم امروز و برای مرزهای دانش و نسل آینده باشد و 80 درصد کار را باید صرف افراد امروزی کند که نیاز صنعت را برآورده می‌کند.
رئیس دانشگاه اصفهان گفت: تنظیم تربیت نسل علمی آینده با کسانی که امروز نیاز بازار کار را می‌توانند برآورده کنند کار بسیار مهمی است که از وظایف نظام علم است. در همین حین باید برنامه‌ریزی جدی برای حفاظت از نیروی انسانی داشته باشیم یعنی بهداشت نیروی انسانی را توسعه دهیم.
وی سومین نکته در تولید بعد از ایجاد نظام R&D (تحقیق و توسعه) را سرمایه‌گذاری بر روی R&D دانست و تصریح کرد: در حوزه‌های هوش مصنوعی و انرژی‌های پاک از طریق آرندی یا نظام تحقیق و توسعه، به صنایع و فناوری‌های رقابت‌پذیری نیازمندیم که بتوانند به طور دائم نظام تولید را در تحول و تکامل قرار بدهند.
عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: ما برای رشد نوآوری و سرمایه‌گذاری روی R&D در نوسازی صنایع کوچک و متوسط به مشوق‌های مالیاتی جدی در عین نظارت بر آن‌ها نیازمندیم. اگر ما چنین مشوق‌هایی را از طریق نظام حکمرانی برقرار نکنیم، صنایع کوچک و بزرگ ما امکان ندارد به سمت توسعه R&D و سرمایه‌گذاری روی R&D هایشان بروند.
رکنی‌زاده چهارمین عامل مؤثر در تولید را دسترسی به نظام سرمایه مانند تقویت سیستم‌های بانکی و همچنین سازمان‌های کوچکی که قدرت سرمایه‌گذاری دارند و باید مراقبت علمی برای پایداری‌شان بشود عنوان کرد؛ مانند صندوق‌های VC یا CVC هایی که امروزه بسیار ضعیف در کشور ما شکل گرفته و اصلا قابل مقایسه با آنچه در دنیا در حال انجام است، نیست، صندوق‌های خطرپذیری که می‌توانند روی R&Dها یا روی بخش نوآوری صنایع سرمایه‌گذاری کنند.
رئیس دانشگاه اصفهان ادامه داد: برای حفظ نظام سرمایه یا میزان سرمایه مورد نیاز، به بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری خارجی نیاز داریم. نواحی نوآوری بین‌المللی باید با مشوق‌ها و تضمین‌های گوناگون توسعه پیدا کند. کشور ما حداقل باید با کشورهای منطقه چنین ارتباط حرفه‌ای برقرار کند تا سرمایه‌گذاری به اصطلاح منطقه‌ای روی نواحی نوآوری ما انجام بگیرد.
وی نکته پنجم در این مبحث را نظارت و حکمرانی بر جریان سرمایه‌گذاری دانست و آن را مستلزم قوانین پیشبینیپذیر در بحث حقوق مالکیت بیان کرد و گفت: تسهیل در صدور مجوزها و تسهیل در فرآیندهای کسب و کار مسأله بسیار مهمی است. کاهش فرآیندهای اداری و مبارزه با فساد از جمله مسائلی است که تا نظام حکمرانی آن را حل نکند شانس جلب سرمایه خیلی پایین خواهد بود.
رکنی‌زاده مدیریت منابع طبیعی را ششمین عامل مؤثر در رونق تولید و سرمایه‌گذاری در تولید خواند که به معنای بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر و ساخت نیروگاه از این انرژی‌ها و به ویژه کاهش مصرف منابع طبیعی با ارائه مدل‌های واقعی برای مردم با فرهنگ‌سازی در جامعه است.
رئیس دانشگاه اصفهان تصریح کرد: یکی از وجوه این بحث، مسئله قیمت‌گذاری‌های واقعی است ولی پیش از آن باید به مردم آموزش‌های جدی برای کاهش مصرف را داد مانند کاهش مصرف برق، سوخت، آب و دیگر منابع طبیعی.
هفتمین عامل مؤثر بر تولید که این شخصیت علمی به آن پرداخت، دسترسی به بازار کسب و کار است. وی بیان کرد: رشد تولید هر محصول معلول قدرت خرید مردم است که این در همه جای دنیا وجود دارد و رونق صنعت با مصرف توام است.
این عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان اظهار کرد: در کشوری مانند کشور ما که هم نظام‌های اخلاقی و گریز از مصرف وجود دارد و هم از آن طرف توسعه صنعتی مستلزم رشد مصرف مردم و قدرت خرید مردم است، پیچیدگی و چالش خاصی در این رابطه وجود دارد که چطوری می‌شود این نظام اخلاقی را با رشد تولید همراه کرد که تولید در خدمت توسعه اخلاق قرار بگیرد. خود این موضوع مسئله‌ای است که باید در همین نهاد علم و نظام دانشگاهی به آن پرداخته شود.
وی قدرت سازمانی را به عنوان هشتمین عامل مؤثر در رشد برشمرد و گفت: به خصوص شفافیت در نظام حکمرانی باعث جلب اعتماد سرمایه‌گذار می‌شود.
این استاد دانشگاه در ادامه همین موضوع تأکید کرد: عدالت منطقه‌ای در سرمایه‌گذاری بسیار مهم است که ما دوباره تمام صنایع بزرگ و کوچک را در چند شهر مشخص مثل اصفهان ایجاد نکنیم که هم مردم دچار آسیب شوند و هم از عدالت به دور باشد بلکه باید بتوانیم برای سرمایه‌گذار اصفهانی در شهرهای دیگر امکانات را فراهم کنیم که این مسأله موجب افزایش سرمایه اجتماعی هم می‌شود.
ملاحظات زیست محیطی نهمین موردی بود که رکنی‌زاده به آن پرداخت و افزود: باید حتماً به خصوص در شهرهایی مانند اصفهان که چالش زیست‌محیطی دارند، اولویت به سرمایه‌گذاری بر روی صنایعی داد که آلاینده‌های کمتری را تولید می‌کنند و امکان بازیافت و مدیریت پسماند قوی‌تری دارند.
رئیس دانشگاه اصفهان تأکید کرد: ما نیاز به سرمایه‌گذار بالغ و اخلاق‌مدار داریم که سرمایه‌ها و منابع را برای نسل آینده هم حفاظت کند.
آخرین عاملی که این چهره علمی مطرح کرد پایداری در اقتصاد کلان است و گفتگو پیرامون آن را مختص متخصصین اقتصاد دانست و گفت: مباحثی مانند انضباط مالیاتی و تورم برای این‌که مردم بتوانند مدیریت منابع کنند بسیار حائز اهمیت است.
وی خاطرنشان کرد: اگر این انضباط تورمی اتفاق نیفتد و مردم نتوانند در مورد قدرت خریدشان برنامه‌ریزی کنند فضای قابل پیش‌بینی برای سرمایه‌گذاری در کشور و در هر نقطه‌ای به وجود نخواهد آمد به ویژه در مورد سرمایه‌گذاری خارجی.
این عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان بیان کرد: باید حتماً از بی‌ثباتی نرخ ارز جلوگیری کرد که این از اولین مقدمات برای این است که ما بتوانیم سرمایه‌گذار خارجی را جذب کنیم.
رکنی‌زاده ادامه داد: برای توسعه تولید به خصوص درباره کشورهای در حال توسعه، مسئله توسعه زیرساخت، آموزش و تربیت نیروی انسانی بسیار مهم و دارای اولویت است و شروع سرمایه‌گذاری‌ها روی فناوری‌های نوظهور و آینده‌دار هم جزو اولویت‌های ما باید باشد و مهم‌ترین دغدغه ما این است که برای توسعه پایدار ما نیاز داریم به رشد اقتصادی همراه با ملاحظات زیست محیطی و حفاظت از منابع طبیعی آیندگان.
رئیس دانشگاه اصفهان عنوان کرد: دانشگاه‌ها و مراکز علمی استان کاملا آمادکی دارند با همکاری بخش حکمرانی و بخش نظام سرمایه، چه بانک‌ها و چه بخش خصوصی و بخش دولتی بتوانند برنامه اقدام مناسب را برای سرمایه‌گذاری در تولید و رشد تولید در استان و کشور آماده و کمک کنند تا بتوانیم گام‌های مؤثری را برای توسعه پایدار، پیشرفت کشور، رفاه مردم و افزایش سرمایه اجتماعی از طریق رشد تولید و افزایش سرمایه‌گذاری داشته باشیم.
