9 دسامبر 2024-خطر سیل-©shutterstock/Bilanol
سیل به عنوان یکی از مخرب ترین بلایای طبیعی با خسارات و اختلالات در دهه های اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی و شهرنشینی افزایش یافته است.محققان دانشگاه کالیفرنیا، ایروین و دانشگاه بریستول بر لزوم کنار گذاشتن روشهای منسوخ نقشهبرداری خطر سیل، بهویژه تکنیکی به نام «مدلسازی وان حمام» تأکید میکنند.هدف دانشمندان با اتخاذ روش های پیشرفته تر، بهبود دقت و قابلیت اطمینان ارزیابی خطر سیل است که برای جوامع، دولت ها و صنایع ضروری است.
مدل سازی دقیق سیل برای مدیریت خطرات فزاینده ناشی از تغییرات آب و هوایی بسیار مهم است. مدلهای نادرست نه تنها اعتماد عمومی را تضعیف میکند، بلکه میتواند مانع پیشرفت در چندین حوزه کلیدی شود.
جوامع برای درک آسیبپذیریهای خود و انجام اقداماتی برای محافظت از خود به پیشبینیهای قابل اعتماد وابسته هستند. سیاست گذاران و بیمه گران برای تخصیص منابع و توسعه زیرساخت هایی که می توانند در برابر حوادث سیل آینده مقاومت کنند، بر داده های دقیق تکیه می کنند.
علاوه بر این، مدلهای قابل اعتماد برای اجرای استراتژیهای کاهش سیلاب عادلانه و مؤثر ضروری هستند. بدون ارزیابی دقیق، منابع ممکن است به طور ناعادلانه توزیع شوند و جمعیت های آسیب پذیر را در معرض خطر بیشتری قرار دهند.
ثبات اقتصادی نیز به مدلسازی دقیق بستگی دارد، زیرا کسبوکارها در مناطق مستعد سیل به ارزیابی دقیق ریسک برای اتخاذ تصمیمات عملیاتی و سرمایهگذاری صحیح نیاز دارند.با گذار به تکنیک های مدل سازی پیشرفته، دانشمندان می توانند تصویر دقیق و جامع تری از خطرات سیل ارائه دهند.این به نوبه خود به جوامع، دولت ها و صنایع قدرت می دهد تا اقدامات معنادار و مبتنی بر شواهد را برای کاهش اثرات سیل انجام دهند.
مدلسازی وان حمام، روشی که فرض میکند آبهای سیل به طور مساوی در مناطق آسیبدیده مانند پر کردن آب وان حمام پخش میشود، مدتهاست برای تجسم اثرات احتمالی سیل استفاده میشود.این روش در حالی که ساده و از نظر بصری بصری است، اغلب نمی تواند پیچیدگی های سیل در دنیای واقعی را نشان دهد.
این تکنیک عوامل کلیدی را که بر رفتار سیل تاثیر میگذارند، شامل نقش زهکشهای طوفان، سیلابها و سیستمهای پمپاژی که جریان آب را مدیریت میکنند، در نظر نمیگیرد.
علاوه بر این، تقویت جزر و مد، تاثیر افزایش آب های زیرزمینی، و اصطکاک و پویایی که وقایع سیل را شکل می دهد را نادیده می گیرد.در نتیجه، مدلهای وان حمام میتوانند خطرات سیل را دستکم یا بیش از حد برآورد کنند که منجر به نقشههای خطر غیرقابل اعتماد میشود.
محققان خاطرنشان میکنند که مطالعات با استفاده از مدلسازی وان حمام اغلب امتیازهای شاخص موفقیت بحرانی (CSI) زیر 0.5 را ایجاد میکنند.این امتیاز، که دقت پیشبینی وسعت سیل را اندازهگیری میکند، نشان میدهد که مدلهای وان حمام بدتر از یک طبقهبندی تصادفی عمل میکنند.نویسندگان استدلال می کنند که مدل ها به CSI حداقل 0.65 نیاز دارند تا به صورت محلی مرتبط و برای کاربردهای عملی مفید باشند.
محدودیتهای مدلسازی وان حمام با روشی که گاهی اوقات نتایج آن به عموم ارائه میشود، ترکیب میشود.
تجسم چشمگیر شهرهای سیل زده، اغلب بر اساس داده های ساده شده، می تواند سیاست گذاران و مردم را در مورد خطرات واقعی سیل گمراه کند.در حالی که این تصاویر ممکن است توجه را به خود جلب کنند، اما نمی توانند بینش عملی ارائه دهند، که به طور بالقوه منجر به تصمیم گیری ضعیف می شود.
برای جوامع در مناطق مستعد سیل، مدل های نادرست می توانند اعتماد را از بین ببرند. اگر پیشبینیها با تجربیات زندگیشده همخوانی نداشته باشند، ممکن است ساکنان کمتر برای خطرات آینده آماده شوند.
برعکس، پیشبینیهای اغراقآمیز میتواند وحشت غیرضروری ایجاد کند یا منجر به تخصیص ناکارآمد منابع برای دفاع در برابر سیل شود. این گامهای نادرست بر نیاز به ارزیابی دقیقتر خطر سیل برای هدایت سیاستها و برنامهریزی مؤثر تأکید میکند.
محققان پشت این مطالعه تاکید می کنند که جامعه علم آب و هوا باید از رویکردهای قدیمی مانند مدل سازی وان حمام دور شود.در حالی که این روش ها به دلیل سادگی به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته اند، اما عدم دقت آنها آنها را برای چالش های فزاینده ناشی از تغییرات آب و هوایی و بالا آمدن سطح دریاها نامناسب می کند.تکنیکهای مدلسازی بهبودیافته برای تولید نقشههای خطر سیل قابل اعتماد مورد نیاز است که میتواند راهبردهای کاهش، اطلاعرسانی به سیاستگذاری و توانمندسازی جوامع را داشته باشد.
بدون مدلهای دقیق و قابل اعتماد، تلاشها برای انطباق با خطرات فزاینده سیل ممکن است کوتاهی کند و مردم و داراییها را در برابر تأثیرات مخرب آسیبپذیر کند.
از آنجایی که فراوانی و شدت رویدادهای سیل همچنان در حال افزایش است، اطمینان از اینکه پیش بینی ها هم از نظر علمی قوی و هم از نظر عملی مرتبط هستند، مهم تر از همیشه است.با اتخاذ روشهای پیشرفتهتر، دانشمندان میتوانند ابزارهای لازم برای ایجاد انعطافپذیری در مواجهه با تغییرات آب و هوایی را فراهم کنند.