
یک کشتی در کنار کوه یخی بزرگ در ایلولیسات گرینلند حرکت می کند.حق چاپ AP Photo/Emilio Morenatti، فایل -27/02/2025
محققان میگویند نتایج شبیهسازیهای رایانهای جدید باید «آرامکننده» باشد، اما چراغ سبزی برای رضایتبخشی نیست.یک مطالعه جدید نتیجه می گیرد که سناریوی کابوس ریزش جریان های اقیانوس اطلس، با آب و هوای سرد و فرو بردن اروپا در یخبندان عمیق، در قرن حاضر بعید به نظر می رسد.
در سال های اخیر، مطالعات هشداری را در مورد کند شدن و خاموش شدن ناگهانی بالقوه سیستم تسمه نقاله اقیانوس اطلس به صدا در آورده است.این آب گرم را به سمت شمال و آب خنک را به سمت جنوب می برد و یک عامل کلیدی در سیستم های آب و هوای جهانی است.
دانشمندان پیشبینی میکنند که تعطیلی احتمالی آنچه که چرخش واژگونی نصف النهار اقیانوس اطلس یا AMOC نامیده میشود، بهخاطر تغییرات اقلیمی میتواند الگوهای بارانهای جهانی را ویران کند، اروپا را بهطور چشمگیری خنک کند و در عین حال بقیه جهان را گرم کند و سطح دریاها را در سواحل شرقی آمریکا افزایش دهد.
این سناریویی است که در پشت فیلم تخیلی فاجعه سال 2004 «روز پس فردا» قرار دارد، که دنیایی را به تصویر میکشد که در آن تغییرات آب و هوایی جرقههای طوفانهای عظیم، سیل و عصر یخبندان را میزند.
دانشمندان می گویند که این باید یک یافته “اطمینان بخش” باشد.
بر اساس مطالعهای که در مجله Nature منتشر شد، دانشمندان در اداره هواشناسی بریتانیا و دانشگاه اکستر از شبیهسازیهایی از 34 مدل رایانهای مختلف از سناریوهای تغییرات شدید آب و هوا استفاده کردند تا ببینند آیا AMOC در قرن حاضر فرو میپاشد یا خیر.
نویسنده اصلی، جاناتان بیکر، اقیانوس شناس در اداره هواشناسی، گفت: هیچ شبیه سازی خاموشی کامل را قبل از سال 2100 نشان نداد. این چراغ سبزی برای رضایت نیست AMOC به احتمال زیاد در این قرن تضعیف خواهد شد و این تأثیرات عمده آب و هوایی خود را به همراه دارد.
او گفت، هرچند ممکن است بعدا اتفاق بیفتد. جریان ها در گذشته های دور فرو ریخته اند. به گفته بیکر، با این حال، شبیهسازیهای رایانهای باید برای مردم «اطمینانبخش» باشد.
بیکر هشدار داد: «اما این چراغ سبزی برای رضایت خاطر نیست AMOC به احتمال زیاد در این قرن تضعیف خواهد شد و این تأثیرات عمده آب و هوایی خود را به همراه دارد.
گرمایش جهانی چگونه جریان اقیانوس اطلس را تغییر می دهد؟
جریان اقیانوس اطلس جریان دارد زیرا آب گرم با رسیدن به قطب شمال سرد می شود و یخ دریا را تشکیل می دهد. که نمک را پشت سر می گذارد و باعث می شود آب باقیمانده متراکم تر شود، غرق شود و به سمت جنوب کشیده شود.
اما همانطور که تغییرات آب و هوایی جهان را گرم می کند و آب شیرین بیشتری از ورقه یخ گرینلند به قطب شمال می ریزد، موتور قطب شمال در پشت تسمه نقاله اقیانوس کند می شود. مطالعات قبلی پیشبینی میکردند که این روند به طور کامل متوقف شود و یکی از آنها گفت که ممکن است ظرف چند دهه اتفاق بیفتد.
اما بیکر گفت که مدلهای کامپیوتری و فیزیک پایه پیشبینی میکنند که موتور دوم در امتداد اقیانوس جنوبی که قطب جنوب را احاطه کرده است، وارد میشود.
بیکر گفت که بادهای آنجا آب را به سمت بالا می کشند که به آن بالا آمدن می گویند، جایی که گرم می شود. او گفت که آنقدر قوی نیست، اما احتمالاً سیستم فعلی را تا سال 2100 زنده نگه می دارد، اما ضعیف شده است.
آندریاس اشمیتنر، دانشمند آب و هوای دانشگاه ایالتی اورگان، که بخشی از این تحقیق نبود، گفت که تمرکز بیکر بر بیرون کشیدن آب از اعماق به جای تمرکز بر غرق شدن، جدید و منطقی است و نقطه مقابل مطالعاتی است که میگویند فروپاشی قریبالوقوع است.
بیکر گفت، بادهای اقیانوس جنوبی که آب های عمیق را به سمت بالا می کشند، «مانند یک پمپ قدرتمند عمل می کنند که AMOC را حتی در سناریوهای تغییرات آب و هوایی شدید حفظ می کند».
مدلهای رایانهای پیشبینی کردند که با ضعیف شدن AMOC، نسخه ضعیف اقیانوس آرام آن احتمالاً برای جبران کمی توسعه خواهد یافت.
خاموشی AMOC چگونه تعریف می شود؟
بیکر گفت، اگر AMOC ضعیف شود اما به طور کامل از بین نرود، بسیاری از اثرات مشابه – از جمله تلفات محصول و تغییرات در ذخایر ماهی – احتمالا هنوز هم رخ خواهند داد، اما نه اروپا که در انجماد عمیق قرار می گیرد.
دانشمندان قدرت AMOC را در واحدی به نام Sverdrups اندازه گیری می کنند. دانشمندان گفتند که AMOC اکنون حدود 17 Sverdrup است که دو کاهش نسبت به سال 2004 با روندی حدود 0.8 کاهش در هر دهه دارد.
یکی از بحثهایی که در دنیای علم وجود دارد، تعریف تعطیلی AMOC است. بیکر از صفر استفاده می کند، اما دانشمندان دیگری که در مورد پیامدهای خاموش شدن هشدار داده اند، از حدود 5 Sverdrup استفاده می کنند. سه مدل از 34 مدل کامپیوتری بیکر کمتر از 5 Sverdrups بودند، اما به صفر نرسیدند.