۱۴-۱۲-۱۴۰۰
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت معتقد رتبه پایین ایران در حوزه تولید فناوری حاکی از آن است که با وجود رتبه مناسب کشور در افزایش سطح دانش و آموزش عالی در دنیا؛ به همان اندازه در راستای ارتقای نوآوری و تکنولوژی از آنها استفاده نشده است.
جعفر توفیقی داریان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، درباره موانع و مشکلات توسعه همکاری دانشگاه‌ها با جامعه و صنعت، اظهار کرد: علیرغم توسعه همکاری‌های دانشگاه و صنعت در کشور ایران در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، هنوز این رابطه به مراحل بلوغ خود نرسیده و نهادینه نشده است و به شکلی گاه‌به‌گاه و گسسته وجود دارد.
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت با بیان این که نگاهی به تاریخچه ارتباط دانشگاه و صنعت در ایران نشان می‌دهد که شکلگیری این ارتباط در گذر زمان به طور اصولی پی‌ریزی نشده و زیربنای اساسی برای آن صورت نگرفته است، افزود: همچنین محتوا و سمت و سوی این ارتباط به درستی شکل نگرفته و هدفمند نبوده است.
وی با اشاره به این که هماهنگی ضعیف مراکز تحقیقاتی دانشگاهی با مراکز صنعتی، یکی از مشکلات اساسی توسعه همکاری دانشگاه‌ها با جامعه و صنعت است، گفت: این ناهماهنگی به دلیل ارتباط ضعیف میان سیاست‌های راهبردی بخش صنعت با سیاست‌های راهبردی تحقیقات دانشگاهی و توجه اندک مراکز صنعتی به بهره‌برداری از نتایج تحقیقات دانشگاهی است.
توفیقی با تصریح بر این که وجود فرایندهای بوروکراتیک و دیوانسالار منجر به بروز چالش‌هایی از جمله کاهش انگیزه پژوهشگران به همکاری می‌شود، یادآور شد: بررسی گزارشات ادواری (نمایه رقابت‌پذیری جهانی کشورها) در خصوص ایران همواره نشان دهنده رتبه متوسط ایران در حوزه تولید علم و رتبه پایین ایران در حوزه تولید فناوری بوده است که حاکی از آن است با وجود اینکه رتبه کشور در افزایش سطح دانش و آموزش عالی در دنیا تقریبا مناسب است؛ اما به همان اندازه و در راستای ارتقای نوآوری و تکنولوژی از آنها استفاده نشده است.
جای خالی ماموریت‌گرایی در برنامه‌ریزی‌های دانشگاهی ایران
استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر این که دانشگاه‌ها در ایران عموما ماموریت‌ها و اهداف عمومی و یکسانی را دنبال می‌کنند و کمتر به دنبال برنامه‌ریزی ماموریت‌گرا هستند، افزود: ماموریت‌گرایی در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و پژوهشی می‌تواند دانشگاه‌ها را به سمت صنایع خاص متمایل کند و این امر موجب می‌شود تا دانشگاه‌ها با تمرکز بر امکانات و منابع خود در حوزه‌های خاص بهتر پاسخگوی نیازها و انتظارات صنعت باشند.
وی با بیان این که دانشگاه‌های ایران به صورت برونزا و بر اساس الگوبرداری از کشورهای پیشرفته صنعتی طراحی شده و نیازهای مخاطب اصلی آن؛ یعنی صنایع کشور به طور منطقی مورد توجه قرار نگرفته است، گفت: از سوی دیگر، این واقعیت را نیز نباید نادیده گرفت که صنعت نیز در کشور ما، صنعتی برونزا است و از ابتدای شکلگیری متکی بر امکانات و توانایی‌های خارجی بوده است و نیازهای خود به دانش و فناوری را عمدتا از شرکت‌های خارجی تامین کرده است.
توفیقی خاطرنشان کرد: از طرف دیگر صنعتگران هنوز این اطمینان و اعتماد را پیدا نکرده‌اند که می‌توانند مسائل و مشکلات خود را از طریق تحقیق و توسعه و با کمک نیروی انسانی متخصص بومی حل کنند؛ چراکه در بسیاری از موارد پاسخ مناسبی دریافت نکرده‌اند.
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت در پایان اظهار کرد: البته ناگفته نماند که تحولاتی که در باورها و انگیزه‌های مدیران علمی و صنعتی کشور در حال وقوع است و همچنین با فعال شدن زیرساخت‌های توسعه کارآفرینی، فناوری و نوآوری در کشور مانند پارک‌های علمی و فناوری و مراکز رشد و زیست بوم‌های نوآوری و حرفه‌ای‌تر شدن و کاربردی‌تر شدن رفتارهای پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و توسعه واحدهای تحقیق و توسعه صنعتی شاهد ایجاد روابط راهبردی و پایدار بین دانشگاه و صنعت هستیم.
